Salgın Grip, Grip Hastalığı
Bu hastalığın adına (influenza), (paçavra hastalığı) da derler. Bir yerde çıktığı zaman kolaylıkla etrafa bulaşan, bir memleketten ötekine atlayıp büyük salgınlar yapan meşhur hastalıklardan biridir.
Dünya üstünde eskiden beri birçok salgınlar yaparak milyon larca insanın hayatına mal ol muştur.
Gribin mikrobu uzun zaman bulunamamıştır. Nihayet bunu yapan mikrobun çeşitli cinsleri olan özel bir virüs olduğu anla şılmıştır. Grip virüsü hastaların ve sağlam taşıyıcıların ağız, boğaz ve burunlarında pek çoktur. Bunlar söz söyler, aksırır, öksürürken dışarıya fırlayan tükürük damlacıkları içindeki grip virüsü, etrafa saçılarak, sağlam in sanların da bulaşmasına sebep olur.
Bazı kimseler grip hastalığını, hafif bir şekilde, ayakta ge çirirler. Bunlar yer yer dolaşıp hastalığı etraflarına bulaştırır ve gribin büyük bir süratle yayılmasına kapı açarlar. Kış gün lerinde havaların birden bire soğuması salgınların patlak ver mesine sebebiyet verir.
Okul, kışla, sinema, tiyatro gibi birçok kişilerin bir araya toplanıp yığılışma halinde yaşadıkları yerler, gribin yayılma sında büyük rol oynarlar. Yorgunluk, uykusuzluk, açlık, kirli lik ve soğuk algınlıkları vücudun mukavemetini kırarak gri bin ortaya çıkmasına zemin hazırlamış olurlar.
Grip Belirtileri, Grip Nedenleri
Grip Hastalığı Belirtileri'nde Hastalık birden bire üşüme ve titreme ile başlar. Ateş az zamanda yükselir. Hastaların Vücudunda bü yük bir kırıklık ve halsizlik vardır. Kendilerini pek bitkin his sederler. Şiddetli bir baş ağrısı hâsıl olur. Boğaz gırtlak ve bü yük nefes borusunda nezle hali baş gösterir. Kuru bir öksürük vardır. Yüz kırmızı, gözler kanlıdır. Dudaklar kuru, dil paslı dır. Bilhassa vücudun kalça kısımlarındaki ağrılar daha şid detlidir.
Bazı hastalar bu yüksek ateş sırasında karışık rüyalar gö rür, abuk sabuk sözler söyler, yataklarında sayıklar, atılırlar.
Bazılarında burun kanaması olur. Bazılarının vücudunda ufak kırmızı lekeler çıkar. Bazıları bulantı, kusma, sürgün gibi mide ve bağırsak bozuklukları gösterirler.
Hastalık birkaç gün sürdükten sonra, ateş bol bir terleme ile düşerek hasta nekahate girmiş olur.
Grip hastalığı sırasında vücudun birçok organında ihtilâtlar ortaya çıkabilir. Grip zaturriesi ile en ince nefes boruları nın da iltihaba katılması neticesi ortaya çıkan (Bronko - pnomoni) hastalıkları korkunç ve öldürücü ihtilâtların başına ge lirler.
Bunlar griplinin tam iyileşeceği sırada ateşin tekrar yük selmesi, göğüste ağrılar, nefes darlığı, kanlı balgam, dudaklar da morarmalar ile kendilerini göstererek hastayı fenalaştırırlar. Biraz sonra kalp ve damar sistemi de bozularak hastanın hayatı tehlikeye girmiş olur. îhtilâtların önemi buradan gel mektedir. İhtilatsız gripten korkulmaz. Bütün tehlike ihtilâtlardan gelir.
Grip Tedavisi, Grip Soğuk Algınlığı
Grip Hastalığının Tedavisi için Hasta yatakta yatmalı ve iyi bakılmalıdır. Ye mekleri sulu, besleyici olmalıdır. Meyva suları, bilhassa limo nata ve portakal suyu (C) vitamininden zenginlikleri bakımın dan pek iyidir. Çünkü (C) vitamini grip tedavisinde pek fayda lıdır. Çay, ıhlamur gibi sıcak içecekler iyi tesir eder. işe git mek bahanesile yatağı erken terk edenler ağır ihtilâtlara uğra yabilirler.
Yüksek ateşe ve vücut ağrılarına karşı az miktarda ateş; düşürücü ve ağrı kesici ilâçlar verilmelidir. (Kinin) gribe kar şı pek faydalı bir ilâçtır. Hem tedavi edici hem de koruyucu bir tesiri vardır. (Sülfamid) sınıfından olan ilâçlarla antibiyo tiklerin grip virüsüne karşı hiç bir tesiri olmadığından bunla rı boş yere kullanmak doğru değildir. Bu gibi ilâçlar başka mikroplar tarafından husule getirilmekte olan ihtilâtlı vaka larda kullanılırlar ve pek şifalı olurlar.
Girpten Korunma Hakkında
Gripten korunmak için sağlamlar hastalarla temas etmekten çekinmelidirler. Grip hastalığını ayakta hafif bir surette geçirmekte olanların sağlamlar araşma karışabi leceğim düşünerek sinema, tiyatro, kahvehane gibi kalabalık yerlere gitmemelidir. Hastalık büyük salgın yapmak tehlikesi gösterirse okulların bir müddet için tatil edilmesi uygun olur. Bütün vücudu bilhassa ağız ve burun boşluklarını gayet temiz tutmalı, vücudu üşütmemeğe çalışmalıdır.
Son yıllarda grip virüsü ortaya çıkarıldıktan sonra bunu taze yumurtanın zarında üreterek bir aşı hazırlamak mümkün olmuştur. Bu aşı henüz tatbik sahasında geniş bir yer tutama mıştır.
14 Kasım 2010 Pazar
Salgın Menenjit Hastalığı
Salgın Hastalık Menenjit Nedir, Menenjit Hastalığı Nedenleri
Bir takım mikroplar beynin üzerini kaplayan zarlara gelip oturdukları zaman orada bazı iltihaplar yaparlar ki bu iltihap lara (Menenjit) denir. Menenjit yapan mikroplar pek çoktur. Hastalık, çok defa, iltihabı yapan mikrobun adına göre adlan dırılır.
Bunlar arasında beyin zarlarında oturup iltihap yapmak azgınlığında olan (Menengokok) adında bir mikrop vardır. Bu mikrop salgın Menenjit denilen bulaşıcı ve tehlikeli bir Menen jit hâsıl eder. Bu mikrop ufak, kahve taneleri şeklinde çift çift dizilmiş bir halde görülür. Belsoğukluğu mikrobuna pek ben zer, fakat ondan ayrıdır. Hastalarda baştan boğazda, badem ciklerde, burnun arka delikleri hizasında nezle ve iltihaplar yapar.
Günün birinde birden bire kana karışarak gelip beyin zar larında oturup (Salgın Menenjit) hâsıl eder.
Boğazlarında mikrop taşıyanların veya hastaların öksü-rür, aksırır ve söz söylerken ağızlarından, burunlarından fırla yan tükürük damlacıkları ile bulaşan, ve istidatlı olan insanlar bu hastalığa tutulurlar.
Kendileri hasta olmadıkları halde boğazlarında mikrop taşıyan ve etrafa bulaştıran sağlam insanlar da vardır. Bunlar çok tehlikeli olan (Mikrop taşıyıcıları) dır.
Hastalık, çabuk bulaşması, ağır bir hastalık olması ve sal gınlar yapabilmesi bakımından çok önemlidir.
Menenjit Belirtileri
Hastalık, çok defa, üşüme, titreme ve ateş yükselmesiyle, birdenbire başlar. Hastalarda şiddetli bir baş ağrısı vardır. Bunun arkasından kusmalar gelir. Vücutta kır gınlık, halsizlik, dermansızlık hâsıl olur. Vakaların çoğunda dudaklarda, burunda uçuk dedikleri ufak kabarcıklar belirir.
Hasta baş ağrısından çok şikâyet eder. Gözleri kapalı, yata ğa serilmiş, hatta bazı vakalarda yarı baygın bir halde bulunur.
Bir müddet sonra hastada bir (ense sertliği) başlar. Bu sertlikten dolayı hasta başını önüne eğemez. Başını el ile tutup önüne doğru eğdirmek isterseniz hastaya sıkıntı ve zorluk vermiş olursunuz. Bacakta ve bel kemiğine ait kaslarda da sert likler hâsıl olduğu için hasta kaldırılıp oturtulmak istenirse bacakları uzanmış bir halde yatakta doğrulup oturamaz. Diz leri bükülür.
Hastanın karnı çökük ve çok defa pekliği vardır. Hastaya yan üstü yatarken bakılırsa başı arkaya doğru çekilmiş, oyluk ları karnına, baldırları oyluklarına doğru bükülmüş bir halde olduğu görülür ki bu duruma doktorlukta (Tüfek tetiği vazi yet) derler. Bazı hastaların derisi üzerinde ufak kırmızı lekele rin çıktığı da olur.
Hasta bir müddet sonra kendisini kaybeder. Yataktan fır lamak, atılmak ister. Manasız sözlerle sayıklar. Bağırır, tükü rür. İnsana endişe veren bir takım korkunç haller gösterir.
Hasta derhal tedaviye başlanmazsa netice ölümdür.
Bu hastalıktan kurtulabilenlerin bazılarında körlük, sağırlık, aptallık, sarsaklık gibi bütün ömür boyunca devam edecek olan arızalar kaldığı da görülmektedir.
Menenjit şüphelisi bir hasta karşısında hastalığa kesin teşhis koymak ve hastalığın hangi mikroptan ileri geldiğini an lamak için mutlaka bel kemikleri arasından iğne sokup bir parça omurilik suyu almak ve bunu laboratuvarlarda tahlil et tirmek lâzımdır. Beyin zarları üzerinde cerahat mikroplarının yaptığı iltihaplarda ve salgın menenjitte omurilik suyunun ba sıncı fazla ve rengi, içinde toplanan cerahatten dolayı, bulanık tır. Bu suyun tortusundan bir damla alıp cam üzerinde boya narak mikroskopla bakılacak olursa bir sürü cerahat hücrele ri ve bunların içinde ve aralarında hastalık mikroplarını görüp tanımak mümkündür. Bu suretle (Salgın Menenjit) verem, frengi ve cerahat mikropları ile virüslerin yaptıkları öteki me nenjitlerden kolaylıkla ayırt edilmiş olur.
Menenjit Tedavisi, Çocuklarda Bebeklerde Menenjit Tedavi
Salgın Menenjit yakın zamana kadar çok ağır ve öldürücü bir hastalık halinde iken sülfamid'lerin ve en meş hur bir antibiyotik olan (Penicillin)in keşfinden sonra iş de ğişmiştir.
Salgın Menenjit'in tedavisi eskiden bu hastalığın mikrop larına karşı hazırlanmış olan (Manengokok serumu) yerine göre, hastanın derisi altından, kaba etinden, damarından veya bel kemiği içinden şırınga edilmesiyle yapılırdı.
Bu hem hasta, hem de hekim için büyük zorluklar ve sı kıntılar veren bir tedavi tarzı idi.
Bugün (sulfamid) ler ve (Penicillin) ile yapılan tedavi bü tün bu zorlukları ortadan kaldırmıştır. Bu harika ilâçlar yardımıyla hasta az zaman içinde kurtulup şifa bulmaktadır.
Bu sayede Salgın Menenjitin yaptığı ölümler pek azalmış, tehlike ortadan kalkmıştır. Bütün mesele hastalığı çabucak teşhis etmek ve hiç vakit geçirmeden tedaviye başlamaktır.
Hastalığın ateşli devresinde: doktor, vücudu ve kalbi kuvvetlendirmek, ağrı ve sıkıntıları izale etmek için daha birçok ilâçlar verir. Bu suretle hastanın az zamanda şifaya kavuşma sı sağlanmış olur.
Menenjitten Korunma Yolları
Sağlamlar hasta ile temastan sakınmalıdır lar. Okul, kışla, sinema tiyatro gibi kalabalık yerlerde aksırıp öksürenler arasında menenjit mikrobu taşıyan insanlar bulu nabileceğinden hastalığın salgın olduğu zamanlarda böyle yer lere gitmek doğru değildir.
Ağzın, burnun ve bütün vücudun temiz tutulması lâzımdır. İnsan kendisini soğuktan, yorgunluk ve uykusuzluktan koru malı, nezle ve anjin olmamağa çalışmalıdır.
Salgın menenjit mikroplarından yapılmış koruyucu bir aşı varsa da bu aşının koruma yeteneği şüpheli olduğundan tatbi kat alanında geniş bir yer tutmamıştır.
Hastalığın salgın olduğu zamanlarda hastanın yakınında bulunanlara koruyucu olarak geçici bir zaman için sulfamid vermenin faydalı olacağını söyleyenler vardır.
Bir takım mikroplar beynin üzerini kaplayan zarlara gelip oturdukları zaman orada bazı iltihaplar yaparlar ki bu iltihap lara (Menenjit) denir. Menenjit yapan mikroplar pek çoktur. Hastalık, çok defa, iltihabı yapan mikrobun adına göre adlan dırılır.
Bunlar arasında beyin zarlarında oturup iltihap yapmak azgınlığında olan (Menengokok) adında bir mikrop vardır. Bu mikrop salgın Menenjit denilen bulaşıcı ve tehlikeli bir Menen jit hâsıl eder. Bu mikrop ufak, kahve taneleri şeklinde çift çift dizilmiş bir halde görülür. Belsoğukluğu mikrobuna pek ben zer, fakat ondan ayrıdır. Hastalarda baştan boğazda, badem ciklerde, burnun arka delikleri hizasında nezle ve iltihaplar yapar.
Günün birinde birden bire kana karışarak gelip beyin zar larında oturup (Salgın Menenjit) hâsıl eder.
Boğazlarında mikrop taşıyanların veya hastaların öksü-rür, aksırır ve söz söylerken ağızlarından, burunlarından fırla yan tükürük damlacıkları ile bulaşan, ve istidatlı olan insanlar bu hastalığa tutulurlar.
Kendileri hasta olmadıkları halde boğazlarında mikrop taşıyan ve etrafa bulaştıran sağlam insanlar da vardır. Bunlar çok tehlikeli olan (Mikrop taşıyıcıları) dır.
Hastalık, çabuk bulaşması, ağır bir hastalık olması ve sal gınlar yapabilmesi bakımından çok önemlidir.
Menenjit Belirtileri
Hastalık, çok defa, üşüme, titreme ve ateş yükselmesiyle, birdenbire başlar. Hastalarda şiddetli bir baş ağrısı vardır. Bunun arkasından kusmalar gelir. Vücutta kır gınlık, halsizlik, dermansızlık hâsıl olur. Vakaların çoğunda dudaklarda, burunda uçuk dedikleri ufak kabarcıklar belirir.
Hasta baş ağrısından çok şikâyet eder. Gözleri kapalı, yata ğa serilmiş, hatta bazı vakalarda yarı baygın bir halde bulunur.
Bir müddet sonra hastada bir (ense sertliği) başlar. Bu sertlikten dolayı hasta başını önüne eğemez. Başını el ile tutup önüne doğru eğdirmek isterseniz hastaya sıkıntı ve zorluk vermiş olursunuz. Bacakta ve bel kemiğine ait kaslarda da sert likler hâsıl olduğu için hasta kaldırılıp oturtulmak istenirse bacakları uzanmış bir halde yatakta doğrulup oturamaz. Diz leri bükülür.
Hastanın karnı çökük ve çok defa pekliği vardır. Hastaya yan üstü yatarken bakılırsa başı arkaya doğru çekilmiş, oyluk ları karnına, baldırları oyluklarına doğru bükülmüş bir halde olduğu görülür ki bu duruma doktorlukta (Tüfek tetiği vazi yet) derler. Bazı hastaların derisi üzerinde ufak kırmızı lekele rin çıktığı da olur.
Hasta bir müddet sonra kendisini kaybeder. Yataktan fır lamak, atılmak ister. Manasız sözlerle sayıklar. Bağırır, tükü rür. İnsana endişe veren bir takım korkunç haller gösterir.
Hasta derhal tedaviye başlanmazsa netice ölümdür.
Bu hastalıktan kurtulabilenlerin bazılarında körlük, sağırlık, aptallık, sarsaklık gibi bütün ömür boyunca devam edecek olan arızalar kaldığı da görülmektedir.
Menenjit şüphelisi bir hasta karşısında hastalığa kesin teşhis koymak ve hastalığın hangi mikroptan ileri geldiğini an lamak için mutlaka bel kemikleri arasından iğne sokup bir parça omurilik suyu almak ve bunu laboratuvarlarda tahlil et tirmek lâzımdır. Beyin zarları üzerinde cerahat mikroplarının yaptığı iltihaplarda ve salgın menenjitte omurilik suyunun ba sıncı fazla ve rengi, içinde toplanan cerahatten dolayı, bulanık tır. Bu suyun tortusundan bir damla alıp cam üzerinde boya narak mikroskopla bakılacak olursa bir sürü cerahat hücrele ri ve bunların içinde ve aralarında hastalık mikroplarını görüp tanımak mümkündür. Bu suretle (Salgın Menenjit) verem, frengi ve cerahat mikropları ile virüslerin yaptıkları öteki me nenjitlerden kolaylıkla ayırt edilmiş olur.
Menenjit Tedavisi, Çocuklarda Bebeklerde Menenjit Tedavi
Salgın Menenjit yakın zamana kadar çok ağır ve öldürücü bir hastalık halinde iken sülfamid'lerin ve en meş hur bir antibiyotik olan (Penicillin)in keşfinden sonra iş de ğişmiştir.
Salgın Menenjit'in tedavisi eskiden bu hastalığın mikrop larına karşı hazırlanmış olan (Manengokok serumu) yerine göre, hastanın derisi altından, kaba etinden, damarından veya bel kemiği içinden şırınga edilmesiyle yapılırdı.
Bu hem hasta, hem de hekim için büyük zorluklar ve sı kıntılar veren bir tedavi tarzı idi.
Bugün (sulfamid) ler ve (Penicillin) ile yapılan tedavi bü tün bu zorlukları ortadan kaldırmıştır. Bu harika ilâçlar yardımıyla hasta az zaman içinde kurtulup şifa bulmaktadır.
Bu sayede Salgın Menenjitin yaptığı ölümler pek azalmış, tehlike ortadan kalkmıştır. Bütün mesele hastalığı çabucak teşhis etmek ve hiç vakit geçirmeden tedaviye başlamaktır.
Hastalığın ateşli devresinde: doktor, vücudu ve kalbi kuvvetlendirmek, ağrı ve sıkıntıları izale etmek için daha birçok ilâçlar verir. Bu suretle hastanın az zamanda şifaya kavuşma sı sağlanmış olur.
Menenjitten Korunma Yolları
Sağlamlar hasta ile temastan sakınmalıdır lar. Okul, kışla, sinema tiyatro gibi kalabalık yerlerde aksırıp öksürenler arasında menenjit mikrobu taşıyan insanlar bulu nabileceğinden hastalığın salgın olduğu zamanlarda böyle yer lere gitmek doğru değildir.
Ağzın, burnun ve bütün vücudun temiz tutulması lâzımdır. İnsan kendisini soğuktan, yorgunluk ve uykusuzluktan koru malı, nezle ve anjin olmamağa çalışmalıdır.
Salgın menenjit mikroplarından yapılmış koruyucu bir aşı varsa da bu aşının koruma yeteneği şüpheli olduğundan tatbi kat alanında geniş bir yer tutmamıştır.
Hastalığın salgın olduğu zamanlarda hastanın yakınında bulunanlara koruyucu olarak geçici bir zaman için sulfamid vermenin faydalı olacağını söyleyenler vardır.
Salgın Çocuk Felci, Çocuk Felci Aşısı
Çocuk Felci Nedir, Salgın Çocuk Felci Hakkında Bigiler
Çocuk Felci Hastalığı Çocuklarda görülen mikroplu ve bulaşıcı hastalıklardan birisidir. Sinir sisteminin omurilik kısmında ilti hap husule gelmesiyle kendisini gösteren bu hastalığa doktor lar (Poliyomiyelit) veya sadece (Poliyo) derler. İlk defa (Hayne) ve (Medin) adındaki iki âlim bu hastalıkla uğraştıkları için bazı yerlerde (Hayne-Medin hastalığı) diye de anılmaktadır.
Ondokuz ve yirminci yüzyıllarda dünyanın birçok yerle rinde bu hastalığa tutulan binlerce çocuk görülmüş ve iyice tetkik edilmiştir.
Hastalık, bütün dünyada görülüyorsa da Avrupa'nın ku zey kesimlerinde ve Amerika'da daha fazla olmaktadır.
Bizim memleketimizde öteden beri bu hastalığa tek tük vakalar halinde rastlanır. Fakat son zamanlarda çocuk doktor ları hastalığın yurdumuzda da artmağa başladığını söylemek tedirler.
Çocuk felcini yapan âmil ufak bir virüstür. Çok küçük olan bu virüsün başlıca üç tipi vardır.
Hastalık en ziyade yaz ve sonbahar aylarında (1 - 4) yaş ları arasında çocuklarda görülmektedir.
Hastalık mikroplan hastaların boğaz ve burunlarında oturduğundan, öksürür, aksırır, ve söz söylerken ağız ve bu rundan fırlayan tükürük damlacıkları ile etrafa yayıldığı an laşılmaktadır.
Hastaların tükürük ve ağız ifrazlarıyla kirlenmiş eşyaları ve sağlam göründükleri halde burun ve boğazlarında mikrop bulunan ve bunu etraflarına saçıp bulaştıran (sağlam taşıyıcı lar) da vardır.
Hastaların dışkılarında (büyük apteslerinde) hastalık mik roplarının mevcut bulunduğu, mikropların bu yoldan lâğımla ra, sulara ve gıda maddelerine intikal ederek bunların da bu laşmada büyük rol oynadıkları tesbit edilmiştir. Yaz aylarında lâğım akan sahillerde yapılacak banyoların bulaşma bakımından tehlikeli olduğu da ileri sürül mektedir.
Çeşitli pislikler, üzerine ko narak ve oradan oraya uçarak yaz aylarında faaliyet gösteren karasineklerin de çocuk felci mikroplarını gıda maddelerini taşıyıp insanlara bulaştırmada vasıta oldukları önemle bildiril mektedir.
Çocuk Felci Belirtileri
Mikrop alındık tan bir müddet sonra hasta lık yüksek ateşle, nezle ve grip tarzında başlar. Vücudun her tarafında ağrılar, kırıklıklar, kusmalar, mide bağırsak bozuk lukları, ishal ve inkıbaz, burun, boğaz nezleleri ortaya çıkar.
Hastada şiddetli baş ağrısı, sersemlik, huzursuzluk vardır. Bu devreden sonra ateş düşmeğe ve hastalar kendilerini iyi hissetmeğe başlarlarsa da, birdenbire menenjite benzeyen birtakım sinir sistemi bozuklukları ve daha sonra kol ve bacak gibi organlarda felçler ortaya çıkar. Bu felçler, yumuşak felç karakterindedir. Yalnız hareket yollarına aittir. His yollarında büyük bir bozukluk yoktur.
Bunu müteakip hastalık müzmin bir şekil alır. Felce uğra yan organların kasları yavaş yavaş kuvvet ve canlılığını kaybe der, ufalır ve küçülürler. Kol ve bacaklarda kuvvet kalmaz. Ba zı vakalarda felçler, yapılan tedavi ile yavaş yavaş düzelir, hasta yeniden normal haline kavuşursa da bir çok vakalarda felçlerin bütün ömür boyunca devam ettikleri vardır.
Bu hastalık en ziyade, küçük yaştaki çocuklarda görülür. Büyüklerde görülmesi nâdirdir. Çok ölüme sebep olmaz, fakat yaptığı felçlerin uzun sürmesi ve tedavisinin uzun ve güç olma sı gibi kötülükleri de vardır.
Çocuk felcinin yalnız ateş ve genel belirtilerle sanki bir grip veya soğuk algınlığı imiş gibi seyreden ve hiç felç yapma yan şekilleri de vardır. Fakat, bu şekilde hastalığı tanımak ve ona teşhis koymak, çok defa mümkün olmaz. İnsan aldanabilir. Bu şekillerin felçlerin husule gelmesi gibi bir fenalığa mey dan kalmadan bağışıklık sağlaması kabil olduğundan bulaşma şartlarına maruz kalan insanlardan bir çoklarının hastalığa tutulmamalarının sırrını bu suretle izah etmek mümkün olur. Bazı hastalarda teneffüs sisteminde felçler hâsıl olması, has tanın nefes almasına engel olarak ve akciğerde çeşitli iltihap ların ortaya çıkmasına kapı açarak hayatın tehlikeye girmesi ne sebep olur.
Hastalığa tutulan çocukların, bir kısmında aptallık, ser semlik gibi hallerin kalması, hastalığın fena ihtilâtlarından sa yılır.
Çocuk Felci Tedavisi
Hastalığın özel bir ilâcı olmadığından, ateşli ve gürültülü zamanında ateş düşürücü ve ağrıları dindirici ilâçlar kullanılır. Hastanın en azından bir, bir buçuk ay kadar yatakta yatırılıp tedavisi lâzımdır.
Bu hastalığa tutulup kurtulmuş ve bağışıklık kazanmış sağlam insanların kanını almak ve bu kanın serumunu çıkara rak, hastaların belkemiği kanalı içine enjeksiyon yapmakta rayda görüldüğü yazılmıştır. Fakat, bu tedavi felçler başlama dan yapılmalıdır. Felçler teşekkül edip yerleştikten sonra, haf talar ve aylarca kol ve bacak gibi organlara friksiyon, masaj ve elektrik tedavileri yapılması icap eder.
(Gamaglobülin) ve (plasma) tedavisinden de fayda görül mektedir. Hastayı tedavi eden doktor, uygun gördüğü diğer ilâçları tatbik eder. Küçük çocukların organlarında hâsıl olan felçleri dikkatli bir surette tedavi etmek ve organlarındaki ak saklıkları uygun vasıtalarla düzeltmeğe çalışmak yerinde olur. Masajlarla birlikte sıcak banyoların da faydası olur.
Çocuk Felcinden Korunma Yolları, Çocuk Felci Aşısı
Hastalık bulaşıcı olduğu için hastaların, (3-4) hafta müddetle sağlamlardan ayrılıp tedavi edilmesi lâzımdır.
Hastaların dışkılarını (büyük apteslerini) mikrop öldürü cü ilâçlarla dezenfekte etmelidir. Pişmeden yenecek gıdaları gayet temiz tutmak ve karasineklerle mücadele etmek en önemli tedbirlerdendir. Suların ve sütlerin temizliğine de itina edilmelidir.
(Salk) adındaki Amerikalı bir âlim, hastalık virüsünü üre tip, öldürerek bir aşı hazırlamıştır ki, bugün bütün dünyada bu aşıdan koruyucu olarak faydalanılmaktadır.
Hastalık çıkan yerlerde, çocuklara bu aşının yapılması lâ zım gelir. (Salk) aşısından sonra hastalık virüslerini canlı fa kat hastalık yapamayacak bir şekle sokmakla hazırlanan ve ağızdan verilmek suretiyle tatbik edilen bir aşı daha keşfedil miştir. (Sabin aşısı)
Bu aşının (Salk) aşısından daha büyük bir koruyucu has sası mevcut olduğu iddia edilmektedir.
Çocuk Felci Hastalığı Çocuklarda görülen mikroplu ve bulaşıcı hastalıklardan birisidir. Sinir sisteminin omurilik kısmında ilti hap husule gelmesiyle kendisini gösteren bu hastalığa doktor lar (Poliyomiyelit) veya sadece (Poliyo) derler. İlk defa (Hayne) ve (Medin) adındaki iki âlim bu hastalıkla uğraştıkları için bazı yerlerde (Hayne-Medin hastalığı) diye de anılmaktadır.
Ondokuz ve yirminci yüzyıllarda dünyanın birçok yerle rinde bu hastalığa tutulan binlerce çocuk görülmüş ve iyice tetkik edilmiştir.
Hastalık, bütün dünyada görülüyorsa da Avrupa'nın ku zey kesimlerinde ve Amerika'da daha fazla olmaktadır.
Bizim memleketimizde öteden beri bu hastalığa tek tük vakalar halinde rastlanır. Fakat son zamanlarda çocuk doktor ları hastalığın yurdumuzda da artmağa başladığını söylemek tedirler.
Çocuk felcini yapan âmil ufak bir virüstür. Çok küçük olan bu virüsün başlıca üç tipi vardır.
Hastalık en ziyade yaz ve sonbahar aylarında (1 - 4) yaş ları arasında çocuklarda görülmektedir.
Hastalık mikroplan hastaların boğaz ve burunlarında oturduğundan, öksürür, aksırır, ve söz söylerken ağız ve bu rundan fırlayan tükürük damlacıkları ile etrafa yayıldığı an laşılmaktadır.
Hastaların tükürük ve ağız ifrazlarıyla kirlenmiş eşyaları ve sağlam göründükleri halde burun ve boğazlarında mikrop bulunan ve bunu etraflarına saçıp bulaştıran (sağlam taşıyıcı lar) da vardır.
Hastaların dışkılarında (büyük apteslerinde) hastalık mik roplarının mevcut bulunduğu, mikropların bu yoldan lâğımla ra, sulara ve gıda maddelerine intikal ederek bunların da bu laşmada büyük rol oynadıkları tesbit edilmiştir. Yaz aylarında lâğım akan sahillerde yapılacak banyoların bulaşma bakımından tehlikeli olduğu da ileri sürül mektedir.
Çeşitli pislikler, üzerine ko narak ve oradan oraya uçarak yaz aylarında faaliyet gösteren karasineklerin de çocuk felci mikroplarını gıda maddelerini taşıyıp insanlara bulaştırmada vasıta oldukları önemle bildiril mektedir.
Çocuk Felci Belirtileri
Mikrop alındık tan bir müddet sonra hasta lık yüksek ateşle, nezle ve grip tarzında başlar. Vücudun her tarafında ağrılar, kırıklıklar, kusmalar, mide bağırsak bozuk lukları, ishal ve inkıbaz, burun, boğaz nezleleri ortaya çıkar.
Hastada şiddetli baş ağrısı, sersemlik, huzursuzluk vardır. Bu devreden sonra ateş düşmeğe ve hastalar kendilerini iyi hissetmeğe başlarlarsa da, birdenbire menenjite benzeyen birtakım sinir sistemi bozuklukları ve daha sonra kol ve bacak gibi organlarda felçler ortaya çıkar. Bu felçler, yumuşak felç karakterindedir. Yalnız hareket yollarına aittir. His yollarında büyük bir bozukluk yoktur.
Bunu müteakip hastalık müzmin bir şekil alır. Felce uğra yan organların kasları yavaş yavaş kuvvet ve canlılığını kaybe der, ufalır ve küçülürler. Kol ve bacaklarda kuvvet kalmaz. Ba zı vakalarda felçler, yapılan tedavi ile yavaş yavaş düzelir, hasta yeniden normal haline kavuşursa da bir çok vakalarda felçlerin bütün ömür boyunca devam ettikleri vardır.
Bu hastalık en ziyade, küçük yaştaki çocuklarda görülür. Büyüklerde görülmesi nâdirdir. Çok ölüme sebep olmaz, fakat yaptığı felçlerin uzun sürmesi ve tedavisinin uzun ve güç olma sı gibi kötülükleri de vardır.
Çocuk felcinin yalnız ateş ve genel belirtilerle sanki bir grip veya soğuk algınlığı imiş gibi seyreden ve hiç felç yapma yan şekilleri de vardır. Fakat, bu şekilde hastalığı tanımak ve ona teşhis koymak, çok defa mümkün olmaz. İnsan aldanabilir. Bu şekillerin felçlerin husule gelmesi gibi bir fenalığa mey dan kalmadan bağışıklık sağlaması kabil olduğundan bulaşma şartlarına maruz kalan insanlardan bir çoklarının hastalığa tutulmamalarının sırrını bu suretle izah etmek mümkün olur. Bazı hastalarda teneffüs sisteminde felçler hâsıl olması, has tanın nefes almasına engel olarak ve akciğerde çeşitli iltihap ların ortaya çıkmasına kapı açarak hayatın tehlikeye girmesi ne sebep olur.
Hastalığa tutulan çocukların, bir kısmında aptallık, ser semlik gibi hallerin kalması, hastalığın fena ihtilâtlarından sa yılır.
Çocuk Felci Tedavisi
Hastalığın özel bir ilâcı olmadığından, ateşli ve gürültülü zamanında ateş düşürücü ve ağrıları dindirici ilâçlar kullanılır. Hastanın en azından bir, bir buçuk ay kadar yatakta yatırılıp tedavisi lâzımdır.
Bu hastalığa tutulup kurtulmuş ve bağışıklık kazanmış sağlam insanların kanını almak ve bu kanın serumunu çıkara rak, hastaların belkemiği kanalı içine enjeksiyon yapmakta rayda görüldüğü yazılmıştır. Fakat, bu tedavi felçler başlama dan yapılmalıdır. Felçler teşekkül edip yerleştikten sonra, haf talar ve aylarca kol ve bacak gibi organlara friksiyon, masaj ve elektrik tedavileri yapılması icap eder.
(Gamaglobülin) ve (plasma) tedavisinden de fayda görül mektedir. Hastayı tedavi eden doktor, uygun gördüğü diğer ilâçları tatbik eder. Küçük çocukların organlarında hâsıl olan felçleri dikkatli bir surette tedavi etmek ve organlarındaki ak saklıkları uygun vasıtalarla düzeltmeğe çalışmak yerinde olur. Masajlarla birlikte sıcak banyoların da faydası olur.
Çocuk Felcinden Korunma Yolları, Çocuk Felci Aşısı
Hastalık bulaşıcı olduğu için hastaların, (3-4) hafta müddetle sağlamlardan ayrılıp tedavi edilmesi lâzımdır.
Hastaların dışkılarını (büyük apteslerini) mikrop öldürü cü ilâçlarla dezenfekte etmelidir. Pişmeden yenecek gıdaları gayet temiz tutmak ve karasineklerle mücadele etmek en önemli tedbirlerdendir. Suların ve sütlerin temizliğine de itina edilmelidir.
(Salk) adındaki Amerikalı bir âlim, hastalık virüsünü üre tip, öldürerek bir aşı hazırlamıştır ki, bugün bütün dünyada bu aşıdan koruyucu olarak faydalanılmaktadır.
Hastalık çıkan yerlerde, çocuklara bu aşının yapılması lâ zım gelir. (Salk) aşısından sonra hastalık virüslerini canlı fa kat hastalık yapamayacak bir şekle sokmakla hazırlanan ve ağızdan verilmek suretiyle tatbik edilen bir aşı daha keşfedil miştir. (Sabin aşısı)
Bu aşının (Salk) aşısından daha büyük bir koruyucu has sası mevcut olduğu iddia edilmektedir.
Kızıl Hastalığı
Kızıl Hastalığı Nedir
Kızıl, vücutta yaygın, kırmızı lekeler çıkmasıyla kendisi ni gösteren mikroplu ve bulaşık bir hastalıktır.
Kızıl Hastalığı Nedenleri
Kızılı yapan mikrop uzun müddet meçhul kal mıştır. Nihayet kızıla tutulmuş hastaların boğaz ve bademcik lerinde ufak, yuvarlak ve mik roskop altında zincir şeklinde görülen (Streptokok) dedikleri bir mikrobun mevcut olduğu ve hastalığı bu mikrobun yaptığı anlaşılmıştır.
Bu mikrop hastaların bo ğaz ve bademciklerinde yerleşip iltihaplar yapmakta ve oradan bir yılan gibi saldığı zehirleri bütün vücuda göndererek hasta lığı hâsıl etmektedir.
Kızıla herkes tutulmaz. Ba zı kimselerde bu hastalığa karşı özel bir mukavemet mevcut ol duğu, bazılarında ise, bunun tersine olarak, kızıla tutulmak istidadı bulunduğu görülmektedir.
Mikrop hastaların boğazlarında, bademciklerinde bulu nur. Hastaların söz söyler, aksırır, öksürürken boğazlarından fırlayan tükürük damlacıkları et rafa yayılarak bulaşmaya sebep olurlar.
Kızıl Hastalığı Belirtileri
Mikrop alındık tan (3 - 5) gün sonra hastalık tit reme ve ürpermelerle başlar. Ateş az zamanda yüksek derece ye çıkar. Hastalarda görülen ilk belirtilerden birisi bademcikle rin şişip iltihaplanarak kıpkır mızı bir hal alması ile ortaya çıkan anjindir. Bulantı, kusma, baş ve bel ağrıları olur. Hastalar yatağa yatmağa mecbur olurlar.
Hasta boğazının ağrısından şikâyet eder. Yutkunmada zorluk vardır. Dil paslı, dudaklar kurudur.
Ateşin yükselmesinden bir iki gün sonra, ilk defa göğüs ten ve boyundan başlamak üzere, vücudun derisi üstünde, bir takım kırmızılıklar baş gösterir. Bu kırmızılıklar, kızarmakta olduğu gibi, tek tük lekeler halinde olmayıp geniş ve yaygın dırlar. Adeta deri üzerine kırmızı mürekkep sürülmüş gibidir. Zaman geçtikçe bu lekeler yüze, kollara, göğse, sırta, karma ve bacaklara da yayılırlar.
Yüzün her tarafını kırmızılık kaplar. Fakat hastanın du daklarının Ve ağzının etrafında kırmızılık yoktur. Buraları soluk bir renktedir. Bu hal doktorlar tarafından kızıl için özel bir belirti olarak kabul edilmiştir. Lekeler, bazı defa, o kadar yaygın olur ki hasta âdeta al bir gömlek giymiş gibidir.
Bu sırada hastanın dili kızarmış, üzerindeki ufak kabar cıklar daha ziyade barizleşmişlerdir. Doktorlar bu görünüşte ki dile (çilek dili) derler ki kızıl hastalığı için özel bir başka belirti diye telâkki olunmuştur.
Kızıl lekeleri (3 - 4) gün içinde son haddine vardıktan son ra birinci hafta nihayetinde sönmeğe başlarlar. Hastanın ateşi (8 - 12) gün kadar sürdükten sonra düşer.
Nekahet devresinde derinin evvelce kızarmış olan yerleri kavlayıp kabarır. Büyük parçalar halinde deri döküntüleri hâ sıl olur. Bu döküntüler el ayasında ve ayak tabanında daha büyük parçalar halindedirler.
Bu örneklik tablodan başka gayet ağır kızıl vakalar oldu ğu gibi, ufak bir bademcik iltihabı ve biraz ateşle geçen çok hafif şekilleri de vardır. Benim uzun yıllar devam eden dok torluk görgülerimden edindiğim kanaate göre, kızıl bizim memleketimizde bu şekilde çok hafif olarak geçmektedir. Yurdumuza ait iklimin ve halkımızın vücudunda bu hastalığa karşı mevcut mukavemetin hastalığın hafif geçmesinde rolü olsa gerektir.
Bazı kimselerde yalnız bademcik iltihabı hâsıl olup deri de kırmızılıkların çıkmadığı da olur. (Lekesiz kızıl). Bu takdir de kızıl teşhis etmek zordur. Yalnız bu gibi vakalarda sonra dan kızıla mahsus ihtilâtların ortaya çıkması geçirilen anjinin kızıla ait olduğunu göstererek hakikatin anlaşılmasına yardım eder. Kızılda görülen ihtilâtlar oldukça ağırdır. Bazı hallerde boğazda, bademciklerde, boyundaki lenfa boğumlarında kan grenli bir iltihap başlar. Bu iltihap gittikçe ilerleyerek mik ropların kana karışmasına ve hastanın kan zehirlenmesine uğ rayarak tehlikeli bir duruma düşmesine sebep olabilir. Hasta lığın şiddetinden dolayı hastanın kalbinde ve damarlarında ağır bozukluklar ve arızalar olduğu da vardır.
Bazı hastalarda (Zaatüre) şeklinde akciğer iltihapları gö rülebilir. Bir takımlarında hastalığın birinci haftası sonların da eklemlerin şişmesi ile, ateş ve ağrılarla romatizmaya ben zer arızalar baş gösterir. Buna (kızıl romatizması) derler.
Bütün bunlardan başka sonradan gelmesi muhtemel olan bir hastalık daha vardır. Bu da hastalığın (19 - 21) inci gün leri arasında, bazı hastalarda, birden bire her iki böbreğin bir den iltihaplanması halidir. Bu takdirde hastanın tansiyonu birdenbire yükselir. Bunun arkasından ateş çıkar, idrar mik tarı azalır, içinde albümin bulunur. Aynı zamanda hastanın-göz kapaklarında, yüzünde, ellerinde ve ayaklarında şişlikler hâsıl olur. Bu hal çabuk tedavi edilmezse hastanın hayatı teh likeye düşebilir.
Kızıl Hastalığı Tedavisi
Hasta sağlamlardan ayrılarak tedavi altına alınır. Hastanın üç hafta kadar yatakta yatması lâzımdır. Oda sı havadar, bol ışıklı ve temiz olmalıdır.
Hastaya ateşli zamanında sulu, hafif, sindirilmesi kolay gıdalar verilmelidir. Bazıları hastalığın sonunda görülmesi ih timali olan böbrek iltihabını verilen kuvvetli gıdalara atfede rek hastaya fazla kuvvetli gıda maddeleri vermekten korkar lar. Onu uzun müddet süt ve yoğurt ile beslemek isterler. Bu hal hastayı aç bırakmak ve hastalığa karşı dayanıksız hale ge tirmek bakımından lüzumsuz ve zararlıdır. Hakikatte böyle bir korkunun yeri yoktur. Çünkü böbrek iltihabını, gıda mad deleri değil, mikrobun zehirleri yaparlar. Böbrek iltihabı ze hirlere karşı hastanın vücudunda mevcut allerjiden ileri gelir.
Esasen böbrek iltihabı her hastada mutlaka görülmez. Kı zıl zehirlerine hassas insanlarda olur. Nitekim derin perhiz yapan hastalarda da böbrek iltihabı hâsıl olmaktadır. Hasta lık sırasında lüzum hâsıl olursa kalp ve damarları kuvvetlen dirici ilâçlar verilir.
Son yıllarda keşfedilen (sulfamid)(Penicillin) dedi ğimiz antibiyotik ilâcın kızıl hastalığında çok şifalı tesirleri vardır. Bugün bunlar ve diğer bazı antibiyotikler sayesinde kızıl kolaylıkla tedavi edilmektedir. Bu sayede kızılın tedavi sinde eskiden çok kullanılan (kızıl serumu) artık lüzum kalmamıştır.
Kızıl Hastalığından Korunma Yolları
Sağlamların hastalarla temas etmemesi baş ta gelen tedbirdir. Hastaya bakanlar kendilerini gayet temiz tutulmalıdırlar. Çünkü hiç hasta olmadan boğazlarında mik rop taşıyan ve etrafa bulaştıran sağlam insanlar da vardır.
Hastanın bütün eşyası, yatak ve yemek takımları dikkat le dezenfekte edilmelidir.
Kızıllı çocuğun hasta iken yatağında oynadığı oyuncaklar da bulaşmada vasıta olabilirler. Hastalıktan sonra bunları iyi temizlemeli, ucuz ve önemsiz olan oyuncaklar yakılmak sure tiyle imha edilmelidir.
Kızıla tutulan çocukların ortalama olarak (40) gün müd detle okula gitmemesi lâzımdır. En doğrusu birer hafta ara lıkla üç defa boğaz ifrazlarında mikrop aranıp bulunmadığı anlaşıldıktan sonra okula gitmesine müsaade olunmalıdır.
Kızılın mikrop zehirlerinden yapılmış bir aşısı varsa da aşının hazırlanmasının ve geniş ölçüde tatbik edilmesinin zor olması, koruyucu kabiliyetinin şüpheli bulunması dolayısıyla bu aşı pratikte önemli bir yer tutmamıştır.
Bazı doktorlar hastanın yakınında bulunan sağlam çocukları korumak için bunlara bir hafta müddetle az miktarda (sülfamid) verilmesinin uygun olacağını söylemişlerdir.
Kızıl, vücutta yaygın, kırmızı lekeler çıkmasıyla kendisi ni gösteren mikroplu ve bulaşık bir hastalıktır.
Kızıl Hastalığı Nedenleri
Kızılı yapan mikrop uzun müddet meçhul kal mıştır. Nihayet kızıla tutulmuş hastaların boğaz ve bademcik lerinde ufak, yuvarlak ve mik roskop altında zincir şeklinde görülen (Streptokok) dedikleri bir mikrobun mevcut olduğu ve hastalığı bu mikrobun yaptığı anlaşılmıştır.
Bu mikrop hastaların bo ğaz ve bademciklerinde yerleşip iltihaplar yapmakta ve oradan bir yılan gibi saldığı zehirleri bütün vücuda göndererek hasta lığı hâsıl etmektedir.
Kızıla herkes tutulmaz. Ba zı kimselerde bu hastalığa karşı özel bir mukavemet mevcut ol duğu, bazılarında ise, bunun tersine olarak, kızıla tutulmak istidadı bulunduğu görülmektedir.
Mikrop hastaların boğazlarında, bademciklerinde bulu nur. Hastaların söz söyler, aksırır, öksürürken boğazlarından fırlayan tükürük damlacıkları et rafa yayılarak bulaşmaya sebep olurlar.
Kızıl Hastalığı Belirtileri
Mikrop alındık tan (3 - 5) gün sonra hastalık tit reme ve ürpermelerle başlar. Ateş az zamanda yüksek derece ye çıkar. Hastalarda görülen ilk belirtilerden birisi bademcikle rin şişip iltihaplanarak kıpkır mızı bir hal alması ile ortaya çıkan anjindir. Bulantı, kusma, baş ve bel ağrıları olur. Hastalar yatağa yatmağa mecbur olurlar.
Hasta boğazının ağrısından şikâyet eder. Yutkunmada zorluk vardır. Dil paslı, dudaklar kurudur.
Ateşin yükselmesinden bir iki gün sonra, ilk defa göğüs ten ve boyundan başlamak üzere, vücudun derisi üstünde, bir takım kırmızılıklar baş gösterir. Bu kırmızılıklar, kızarmakta olduğu gibi, tek tük lekeler halinde olmayıp geniş ve yaygın dırlar. Adeta deri üzerine kırmızı mürekkep sürülmüş gibidir. Zaman geçtikçe bu lekeler yüze, kollara, göğse, sırta, karma ve bacaklara da yayılırlar.
Yüzün her tarafını kırmızılık kaplar. Fakat hastanın du daklarının Ve ağzının etrafında kırmızılık yoktur. Buraları soluk bir renktedir. Bu hal doktorlar tarafından kızıl için özel bir belirti olarak kabul edilmiştir. Lekeler, bazı defa, o kadar yaygın olur ki hasta âdeta al bir gömlek giymiş gibidir.
Bu sırada hastanın dili kızarmış, üzerindeki ufak kabar cıklar daha ziyade barizleşmişlerdir. Doktorlar bu görünüşte ki dile (çilek dili) derler ki kızıl hastalığı için özel bir başka belirti diye telâkki olunmuştur.
Kızıl lekeleri (3 - 4) gün içinde son haddine vardıktan son ra birinci hafta nihayetinde sönmeğe başlarlar. Hastanın ateşi (8 - 12) gün kadar sürdükten sonra düşer.
Nekahet devresinde derinin evvelce kızarmış olan yerleri kavlayıp kabarır. Büyük parçalar halinde deri döküntüleri hâ sıl olur. Bu döküntüler el ayasında ve ayak tabanında daha büyük parçalar halindedirler.
Bu örneklik tablodan başka gayet ağır kızıl vakalar oldu ğu gibi, ufak bir bademcik iltihabı ve biraz ateşle geçen çok hafif şekilleri de vardır. Benim uzun yıllar devam eden dok torluk görgülerimden edindiğim kanaate göre, kızıl bizim memleketimizde bu şekilde çok hafif olarak geçmektedir. Yurdumuza ait iklimin ve halkımızın vücudunda bu hastalığa karşı mevcut mukavemetin hastalığın hafif geçmesinde rolü olsa gerektir.
Bazı kimselerde yalnız bademcik iltihabı hâsıl olup deri de kırmızılıkların çıkmadığı da olur. (Lekesiz kızıl). Bu takdir de kızıl teşhis etmek zordur. Yalnız bu gibi vakalarda sonra dan kızıla mahsus ihtilâtların ortaya çıkması geçirilen anjinin kızıla ait olduğunu göstererek hakikatin anlaşılmasına yardım eder. Kızılda görülen ihtilâtlar oldukça ağırdır. Bazı hallerde boğazda, bademciklerde, boyundaki lenfa boğumlarında kan grenli bir iltihap başlar. Bu iltihap gittikçe ilerleyerek mik ropların kana karışmasına ve hastanın kan zehirlenmesine uğ rayarak tehlikeli bir duruma düşmesine sebep olabilir. Hasta lığın şiddetinden dolayı hastanın kalbinde ve damarlarında ağır bozukluklar ve arızalar olduğu da vardır.
Bazı hastalarda (Zaatüre) şeklinde akciğer iltihapları gö rülebilir. Bir takımlarında hastalığın birinci haftası sonların da eklemlerin şişmesi ile, ateş ve ağrılarla romatizmaya ben zer arızalar baş gösterir. Buna (kızıl romatizması) derler.
Bütün bunlardan başka sonradan gelmesi muhtemel olan bir hastalık daha vardır. Bu da hastalığın (19 - 21) inci gün leri arasında, bazı hastalarda, birden bire her iki böbreğin bir den iltihaplanması halidir. Bu takdirde hastanın tansiyonu birdenbire yükselir. Bunun arkasından ateş çıkar, idrar mik tarı azalır, içinde albümin bulunur. Aynı zamanda hastanın-göz kapaklarında, yüzünde, ellerinde ve ayaklarında şişlikler hâsıl olur. Bu hal çabuk tedavi edilmezse hastanın hayatı teh likeye düşebilir.
Kızıl Hastalığı Tedavisi
Hasta sağlamlardan ayrılarak tedavi altına alınır. Hastanın üç hafta kadar yatakta yatması lâzımdır. Oda sı havadar, bol ışıklı ve temiz olmalıdır.
Hastaya ateşli zamanında sulu, hafif, sindirilmesi kolay gıdalar verilmelidir. Bazıları hastalığın sonunda görülmesi ih timali olan böbrek iltihabını verilen kuvvetli gıdalara atfede rek hastaya fazla kuvvetli gıda maddeleri vermekten korkar lar. Onu uzun müddet süt ve yoğurt ile beslemek isterler. Bu hal hastayı aç bırakmak ve hastalığa karşı dayanıksız hale ge tirmek bakımından lüzumsuz ve zararlıdır. Hakikatte böyle bir korkunun yeri yoktur. Çünkü böbrek iltihabını, gıda mad deleri değil, mikrobun zehirleri yaparlar. Böbrek iltihabı ze hirlere karşı hastanın vücudunda mevcut allerjiden ileri gelir.
Esasen böbrek iltihabı her hastada mutlaka görülmez. Kı zıl zehirlerine hassas insanlarda olur. Nitekim derin perhiz yapan hastalarda da böbrek iltihabı hâsıl olmaktadır. Hasta lık sırasında lüzum hâsıl olursa kalp ve damarları kuvvetlen dirici ilâçlar verilir.
Son yıllarda keşfedilen (sulfamid)(Penicillin) dedi ğimiz antibiyotik ilâcın kızıl hastalığında çok şifalı tesirleri vardır. Bugün bunlar ve diğer bazı antibiyotikler sayesinde kızıl kolaylıkla tedavi edilmektedir. Bu sayede kızılın tedavi sinde eskiden çok kullanılan (kızıl serumu) artık lüzum kalmamıştır.
Kızıl Hastalığından Korunma Yolları
Sağlamların hastalarla temas etmemesi baş ta gelen tedbirdir. Hastaya bakanlar kendilerini gayet temiz tutulmalıdırlar. Çünkü hiç hasta olmadan boğazlarında mik rop taşıyan ve etrafa bulaştıran sağlam insanlar da vardır.
Hastanın bütün eşyası, yatak ve yemek takımları dikkat le dezenfekte edilmelidir.
Kızıllı çocuğun hasta iken yatağında oynadığı oyuncaklar da bulaşmada vasıta olabilirler. Hastalıktan sonra bunları iyi temizlemeli, ucuz ve önemsiz olan oyuncaklar yakılmak sure tiyle imha edilmelidir.
Kızıla tutulan çocukların ortalama olarak (40) gün müd detle okula gitmemesi lâzımdır. En doğrusu birer hafta ara lıkla üç defa boğaz ifrazlarında mikrop aranıp bulunmadığı anlaşıldıktan sonra okula gitmesine müsaade olunmalıdır.
Kızılın mikrop zehirlerinden yapılmış bir aşısı varsa da aşının hazırlanmasının ve geniş ölçüde tatbik edilmesinin zor olması, koruyucu kabiliyetinin şüpheli bulunması dolayısıyla bu aşı pratikte önemli bir yer tutmamıştır.
Bazı doktorlar hastanın yakınında bulunan sağlam çocukları korumak için bunlara bir hafta müddetle az miktarda (sülfamid) verilmesinin uygun olacağını söylemişlerdir.
Kızamıkçık Hastalığı
Bulaşıcı Çocuk Hastalığı Kızamıkçık Nedir
Kızamıkçık Hastalığı
Kızamıkçık, çocuklarda kızamıktan daha seyrek görülen bir hastalıktır. Bazı yıllar çocuklar arasında salgın halinde seyreder.
Kızamıkçık Nedenleri
Hastalığı hâsıl eden özel bir virüs vardır. Tıp kı kızamık gibi bu da hastaların aksırık ve öksürükleriyle et rafa yayılır.
Kızamıkçık Belirtileri
Hastalık başlayınca vücutta kırıklık, halsiz lik, baş ağrısı, hastalarda iştahsızlık olur. Sonra birden bire, yüzden başlamak üzere, bütün deri üstünde ufak, kırmızı le keler çıkar. Ara sıra kaşıntı yapan bu lekeler, birkaç gün sü rüp sonra solumaya ve zail olmaya yüz tutarlar. Bu günlerde hastanın biraz ateşi de yükselebilir. Hafif bir burun, boğaz nezlesi vardır.
Ateşin çok yüksek ve hastalık tablosunun ağır olmaması, vücudun birçok yerinde, bilhassa ensede, lenfa düğümlerinin şişmesi bu hastalığı kızamıktan ayırt ettiren belirtilerdir.
Hastalık, çok defa, ihtilât yapmaz. Tehlikeli de değildir.
Kızamıkçık Tedavisi, Çocuklarda Kızamıkçık
Hastalığın özel bir ilâcı yoktur. Sülfamidler ve antibiyotik ilâçlar tesirli değildir. Ateşli zamanda hastayı ayakta istirahat ettirmek, vücudunu temiz tutmak, üşütme mek, hafif fakat kuvvetli gıdalarla beslemek başlıca tedbirler dendir.
Kızamıktan Korunma Yolları
Sağlam çocukları hastalarla temas ettirme mek en önemli bir tedbirdir.
Çok hafif ve basit gibi görünen kızamıkçık, bugün bütün dünyayı işgal eden ehemmiyetli bir dava doğurmaktadır. O da şudur: Kızamıkçık hastalığının çok küçük olan virüsü bu has talığa tutulmuş olan gebe kadınlarda rahimdeki (son) dan (plesenta) dan geçip kadının karnındaki çocuğa nüfuz ederek çocuğun hücrelerinde ürer ve bozukluk yapar. Bilhassa gebe kadın gebeliğinin ilk aylarında bu hastalığa tutulacak olursa karnındaki çocuk henüz teşekkül halinde olduğundan kıza mıkçık virüsü çocuğun organlar bakımından noksanlı ve ku surlu olarak teşekkülüne, böylece kusurlu ve sakat olarak doğ masına sebep olur. Bu bakımdan doktorlar gebeliğinin ilk ay larındaki kızamıkçık hastalığına tutulan kadınların karnında ki çocuğu çıkarmak lâzım geldiği fikrindedirler. Bu ise bugün kü kanunlara ve telâkkilere göre birçok memleketlerde yasak olduğundan mesele doktorlar ve hukukçular arasında birçok tartışmalara kapı açmaktadır. İşin en doğrusu gebe kadınları gayet iyi muhafaza ederek onları gebelikleri sırasında kıza mıkçık hastalığına tutulmaktan korumaktır.
Kızamıkçık Hastalığı
Kızamıkçık, çocuklarda kızamıktan daha seyrek görülen bir hastalıktır. Bazı yıllar çocuklar arasında salgın halinde seyreder.
Kızamıkçık Nedenleri
Hastalığı hâsıl eden özel bir virüs vardır. Tıp kı kızamık gibi bu da hastaların aksırık ve öksürükleriyle et rafa yayılır.
Kızamıkçık Belirtileri
Hastalık başlayınca vücutta kırıklık, halsiz lik, baş ağrısı, hastalarda iştahsızlık olur. Sonra birden bire, yüzden başlamak üzere, bütün deri üstünde ufak, kırmızı le keler çıkar. Ara sıra kaşıntı yapan bu lekeler, birkaç gün sü rüp sonra solumaya ve zail olmaya yüz tutarlar. Bu günlerde hastanın biraz ateşi de yükselebilir. Hafif bir burun, boğaz nezlesi vardır.
Ateşin çok yüksek ve hastalık tablosunun ağır olmaması, vücudun birçok yerinde, bilhassa ensede, lenfa düğümlerinin şişmesi bu hastalığı kızamıktan ayırt ettiren belirtilerdir.
Hastalık, çok defa, ihtilât yapmaz. Tehlikeli de değildir.
Kızamıkçık Tedavisi, Çocuklarda Kızamıkçık
Hastalığın özel bir ilâcı yoktur. Sülfamidler ve antibiyotik ilâçlar tesirli değildir. Ateşli zamanda hastayı ayakta istirahat ettirmek, vücudunu temiz tutmak, üşütme mek, hafif fakat kuvvetli gıdalarla beslemek başlıca tedbirler dendir.
Kızamıktan Korunma Yolları
Sağlam çocukları hastalarla temas ettirme mek en önemli bir tedbirdir.
Çok hafif ve basit gibi görünen kızamıkçık, bugün bütün dünyayı işgal eden ehemmiyetli bir dava doğurmaktadır. O da şudur: Kızamıkçık hastalığının çok küçük olan virüsü bu has talığa tutulmuş olan gebe kadınlarda rahimdeki (son) dan (plesenta) dan geçip kadının karnındaki çocuğa nüfuz ederek çocuğun hücrelerinde ürer ve bozukluk yapar. Bilhassa gebe kadın gebeliğinin ilk aylarında bu hastalığa tutulacak olursa karnındaki çocuk henüz teşekkül halinde olduğundan kıza mıkçık virüsü çocuğun organlar bakımından noksanlı ve ku surlu olarak teşekkülüne, böylece kusurlu ve sakat olarak doğ masına sebep olur. Bu bakımdan doktorlar gebeliğinin ilk ay larındaki kızamıkçık hastalığına tutulan kadınların karnında ki çocuğu çıkarmak lâzım geldiği fikrindedirler. Bu ise bugün kü kanunlara ve telâkkilere göre birçok memleketlerde yasak olduğundan mesele doktorlar ve hukukçular arasında birçok tartışmalara kapı açmaktadır. İşin en doğrusu gebe kadınları gayet iyi muhafaza ederek onları gebelikleri sırasında kıza mıkçık hastalığına tutulmaktan korumaktır.
Kızamık Hastalığı
Bulaşıcı Çocuk hastalıkları Nelerdir, Çocuklarda Bulaşıcı Hastalıklar
Kızamık Hastalığı, Bebeklerde Kızamık
Kızamık en ziyade çocuklarda görülen bulaşıcı hastalık lardan birisidir. Çok eski zamanlardan beri bilinmektedir.
Kızamık Nedenleri
Eski bir hastalık olmasına rağmen mikrobu uzun zaman bulunup ortaya çıkarılamamıştır. Kızamık hasta lığının mikrobu mikropların en ufak sınıfından olan bir vi rüstür. Son yıllarda bu virüsün tavuk yumurtasında üretil mesine muvaffakiyet hâsıl olmuştur.
Kızamık virüsü ateşli zamanlarda hastaların kanlarında, burun boğaz ve göz ifrazlarında bulunur.
Yeni doğmuş çocuklarda ilk altı ay içinde kızamık pek nadir görülür. Çünkü bu yaştaki çocukta anadan doğma bir bağışıklık vardır. Ondan sonra tutulma istidadı gittikçe ziyadeleşir.
Büyük şehirlerde hastalık, en ziyade, (3 - 10) yaşları ara sındaki çocuklarda görülür.
Kızamığa bir defa tutulanlar, ekseriya, kuvvetli bir bağı şıklık kazanıp bütün ömürleri boyunca bir daha tutulmazlar.
Kızamıklı hastalar söz söyler, öksürür, aksırırken ağızla rından, boğazlarından fırlayan tükürük damlacıklarını etrafa saçmak suretiyle hastalığı sağlamlara bulaştırırlar.
Kızamık Belirtileri
Mikrobu alan çocuk, ortalama olarak, (11) gün sonra hastalanır. Hastalık önceden bir burun, boğaz nezlesiyle başlar. Bu nezle çok defa ateşli bir nezledir. Oldukça şiddetlidir. Burun akar, hasta öksürür ve gözler kanlanır. Bü tün vücutta kırıklık ve halsizlik vardır. Kusmalar ve burun kanamaları görülebilir.
Nezle devresi (3-4) gün kadar sürer. Bundan sonra hasta nın ağzında yanakların iç tarafında ve diş etlerinde toplu iğne başı büyüklüğünde, çevreleri kıpkırmızı, beyazımtırak renkte, ufak bir takım lekeler (koplik lekeleri) ortaya çıkar. Deri üs tünde belirecek olan kırmızı lekelerden pek az bir zaman ön ce hâsıl olan bu lekeler, ağzın içinde olmaları dolayısıyla, çok defa, farkına varılamaz. Hastalık âdi bir nezle zannedilir.
Ertesi günü, ilk defa yüzde kulakların arkasından, alın dan ve yanaklardan başlayan bir takım ufak kırmızı lekeler kendilerini gösterirler. Bunlar deri üstünde kabarmış ufak, tek tük, kırmızı bir takım lekelerdir. Az zamanda yüzün her tarafını kaplarlar.
Bu sırada hastanın yüzü kıpkırmızı, nezleli ve şişkindir. Gözlerdeki nezle hâli şiddetlenmiş, ateş daha ziyade yüksel miştir. Dudaklar kuru, dil paslıdır. Göğüsteki nezle ve bron şit hali de fazlalaşmıştır. Bazı hastalarda hastalığın şiddetin den dolayı bu devrede atılmalar, sayıklamalar ve sıkıntılı hal ler görülebilir
Bir müddet sonra kızamık lekeleri yüzden boyuna, göğüse, sırta, kollara, karma ve bacaklara yayılırlar. Kollarda ve bacaklarda çıkan lekeler daha seyrek ve dağınık bir haldedir ler.
Bu döküntü devresi de (3 - 4) gün sürdükten sonra ateş ya birdenbire veya yavaş yavaş düşerek hastalık sona ermiş olur.
Lekeler, ilk çıktıkları yerlerden başlamak üzere, devamlı bir iz bırakmadan, zail. olurlar. Yerlerinde ufak, pul pul bir takım kepeklenmeler hâsıl olur.
Kızamık hastalığı bazılarında ağır, bazılarında ise pek ha fif geçebilir.
Kızamık hastalığı sırasında bazı ihtilâtlar olur ki bunlar tehlike yaratırlar. Bunların en başında nefes borularında ve akciğerlerde hâsıl olan (zatürrie) ve (Bronkopnömoni) gibi ağır hastalıklar vardır. Akciğerleri örten ince zarlarda da (zatülcenp) dediğimiz iltihaplar olabilir. Bazı vakalarda kalbin iç ve dış zarlarında ve kalbin etinde tehlikeli iltihaplar baş gösterebilir. Orta kulakta cerahatli iltihaplar olduğu da var dır. Bunlardan başka kızamık hastalığının vücudu zayıf düşü rerek verem hastalığına müsait bir zemin hazırladığı da ka bul edilmektedir. Kızamıktan ileri gelen ölümlerin hemen pek çoğu bu ağır ihtilâtlar neticesidir.
Kızamık Tedavisi
Hasta sağlamlardan ayrılarak tedavi edilme lidir. Hastanın odası, temiz, güneşli ve odanın derecesi (18 -20) santigrat derecesinde olmalıdır. En önemli iş hastanın üşüyüp soğuk almasını önlemektir. Çünkü birçok ihtilâtlar soğuk almadan ileri gelirler.
Ateşli zamanda hastanın yemekleri, sulu, kolay sindirile cek, hafif gıda maddeleri arasından seçilmelidir.
Hastalığın özel bir ilâcı yoktur. Yeni ilâçlardan olan (sulfamid) antibiyotiklerden hiç birisinin kızamık virüsü üze rine tesiri olmadığından bunları boş yere kullanmak doğru değildir. Yalnız saydığımız ihtilâtlardan herhangi birisi ortaya çıkarsa o zaman bu ilâçların büyük faydası olur. Hastanın ağ zını burnunu, gözlerini, bütün vücudunu ve yatak takımlarım gayet temiz tutmak, odasını sık sık havalandırmak pek lüzum ludur.
Herhangi bir ihtilât hâsıl olursa doktorların vereceği ilâç ları dikkatle kullanmak, tedbir ve tavsiyelerini dikkatle tatbik etmek icap eder.
Kızamıktan Korunma Yolları
Kızamık çıkarmamış çocukları hastalarla te mas ettirmemek en başta gelen tedbirlerdir. Bilhassa beş ya şından küçük çocuklarda hastalık ağır ve ihtilâtlı bir şekilde geçeceğinden bu yaştaki çocukları hastalığa tutulmaktan dik katle korumak gerekir. Kızamık virüsünü üreterek ondan has talığa karşı koruyucu bir aşı hazırlanmış ise de bu aşı henüz tatbikat alanında pratik bir hale gelememiştir. Fakat kıza mıktan yeni kurtulmuş nekahattaki kimsenin kan serumu alı narak hastalığa tutulmamış olanlara şırınga edilirse hastalığa tutulmaktan korumak mümkündür.
Kızamıklı hasta ile temas etmiş, zayıf vücutlu küçük ço cukların bu usul ile korunması pek lüzumludur.
Eskiden kızamık geçirmiş ana ve babadan biraz kan ala rak bunun veya bu kana ait serumun kızamık çıkarmamış ço cuğa şırınga edilmesi suretiyle de onu kızamıktan korumak mümkündür.
(Gamaglobülin) şeklindeki aşılardan da korunmada isti fade edilebilir. Gebe kadınların rahimlerindeki (son) dedikleri (plesanta) dan yapılmış hülâsaların da aşı gibi kullanılarak büyük faydalar sağladıkları görülmüştür. Bütün bu aşılama işlerinin doktor tarafından düzenlenip tatbik edilmesi icap eder.
Kızamık, en ziyade ilkokul çağındaki çocuklarda görül düğünden ana ve babalarla öğretmenlerin bu hastalığa karşı daima uyanık bulunmaları lâzımdır. Kızamıklı bir çocuk ate şinin düşmesinden itibaren (15) gün müddetle okula gönderil-memelidir.
Kızamık virüsü güneş ışıkları, açık hava, kuruluk gibi dış tesirlere karşı gayet dayanıksız olduğundan hastalığı geçirmiş olan çocukların odalarını bir müddet havalandırmak, eşya ve oyuncaklarını bir müddet güneşe çıkarmak suretiyle temizle mek mümkündür.Fakat her ihtimale karşı fennî bir dezenfeksiyon yapılsa daha iyi olur.
Kızamık Hastalığı, Bebeklerde Kızamık
Kızamık en ziyade çocuklarda görülen bulaşıcı hastalık lardan birisidir. Çok eski zamanlardan beri bilinmektedir.
Kızamık Nedenleri
Eski bir hastalık olmasına rağmen mikrobu uzun zaman bulunup ortaya çıkarılamamıştır. Kızamık hasta lığının mikrobu mikropların en ufak sınıfından olan bir vi rüstür. Son yıllarda bu virüsün tavuk yumurtasında üretil mesine muvaffakiyet hâsıl olmuştur.
Kızamık virüsü ateşli zamanlarda hastaların kanlarında, burun boğaz ve göz ifrazlarında bulunur.
Yeni doğmuş çocuklarda ilk altı ay içinde kızamık pek nadir görülür. Çünkü bu yaştaki çocukta anadan doğma bir bağışıklık vardır. Ondan sonra tutulma istidadı gittikçe ziyadeleşir.
Büyük şehirlerde hastalık, en ziyade, (3 - 10) yaşları ara sındaki çocuklarda görülür.
Kızamığa bir defa tutulanlar, ekseriya, kuvvetli bir bağı şıklık kazanıp bütün ömürleri boyunca bir daha tutulmazlar.
Kızamıklı hastalar söz söyler, öksürür, aksırırken ağızla rından, boğazlarından fırlayan tükürük damlacıklarını etrafa saçmak suretiyle hastalığı sağlamlara bulaştırırlar.
Kızamık Belirtileri
Mikrobu alan çocuk, ortalama olarak, (11) gün sonra hastalanır. Hastalık önceden bir burun, boğaz nezlesiyle başlar. Bu nezle çok defa ateşli bir nezledir. Oldukça şiddetlidir. Burun akar, hasta öksürür ve gözler kanlanır. Bü tün vücutta kırıklık ve halsizlik vardır. Kusmalar ve burun kanamaları görülebilir.
Nezle devresi (3-4) gün kadar sürer. Bundan sonra hasta nın ağzında yanakların iç tarafında ve diş etlerinde toplu iğne başı büyüklüğünde, çevreleri kıpkırmızı, beyazımtırak renkte, ufak bir takım lekeler (koplik lekeleri) ortaya çıkar. Deri üs tünde belirecek olan kırmızı lekelerden pek az bir zaman ön ce hâsıl olan bu lekeler, ağzın içinde olmaları dolayısıyla, çok defa, farkına varılamaz. Hastalık âdi bir nezle zannedilir.
Ertesi günü, ilk defa yüzde kulakların arkasından, alın dan ve yanaklardan başlayan bir takım ufak kırmızı lekeler kendilerini gösterirler. Bunlar deri üstünde kabarmış ufak, tek tük, kırmızı bir takım lekelerdir. Az zamanda yüzün her tarafını kaplarlar.
Bu sırada hastanın yüzü kıpkırmızı, nezleli ve şişkindir. Gözlerdeki nezle hâli şiddetlenmiş, ateş daha ziyade yüksel miştir. Dudaklar kuru, dil paslıdır. Göğüsteki nezle ve bron şit hali de fazlalaşmıştır. Bazı hastalarda hastalığın şiddetin den dolayı bu devrede atılmalar, sayıklamalar ve sıkıntılı hal ler görülebilir
Bir müddet sonra kızamık lekeleri yüzden boyuna, göğüse, sırta, kollara, karma ve bacaklara yayılırlar. Kollarda ve bacaklarda çıkan lekeler daha seyrek ve dağınık bir haldedir ler.
Bu döküntü devresi de (3 - 4) gün sürdükten sonra ateş ya birdenbire veya yavaş yavaş düşerek hastalık sona ermiş olur.
Lekeler, ilk çıktıkları yerlerden başlamak üzere, devamlı bir iz bırakmadan, zail. olurlar. Yerlerinde ufak, pul pul bir takım kepeklenmeler hâsıl olur.
Kızamık hastalığı bazılarında ağır, bazılarında ise pek ha fif geçebilir.
Kızamık hastalığı sırasında bazı ihtilâtlar olur ki bunlar tehlike yaratırlar. Bunların en başında nefes borularında ve akciğerlerde hâsıl olan (zatürrie) ve (Bronkopnömoni) gibi ağır hastalıklar vardır. Akciğerleri örten ince zarlarda da (zatülcenp) dediğimiz iltihaplar olabilir. Bazı vakalarda kalbin iç ve dış zarlarında ve kalbin etinde tehlikeli iltihaplar baş gösterebilir. Orta kulakta cerahatli iltihaplar olduğu da var dır. Bunlardan başka kızamık hastalığının vücudu zayıf düşü rerek verem hastalığına müsait bir zemin hazırladığı da ka bul edilmektedir. Kızamıktan ileri gelen ölümlerin hemen pek çoğu bu ağır ihtilâtlar neticesidir.
Kızamık Tedavisi
Hasta sağlamlardan ayrılarak tedavi edilme lidir. Hastanın odası, temiz, güneşli ve odanın derecesi (18 -20) santigrat derecesinde olmalıdır. En önemli iş hastanın üşüyüp soğuk almasını önlemektir. Çünkü birçok ihtilâtlar soğuk almadan ileri gelirler.
Ateşli zamanda hastanın yemekleri, sulu, kolay sindirile cek, hafif gıda maddeleri arasından seçilmelidir.
Hastalığın özel bir ilâcı yoktur. Yeni ilâçlardan olan (sulfamid) antibiyotiklerden hiç birisinin kızamık virüsü üze rine tesiri olmadığından bunları boş yere kullanmak doğru değildir. Yalnız saydığımız ihtilâtlardan herhangi birisi ortaya çıkarsa o zaman bu ilâçların büyük faydası olur. Hastanın ağ zını burnunu, gözlerini, bütün vücudunu ve yatak takımlarım gayet temiz tutmak, odasını sık sık havalandırmak pek lüzum ludur.
Herhangi bir ihtilât hâsıl olursa doktorların vereceği ilâç ları dikkatle kullanmak, tedbir ve tavsiyelerini dikkatle tatbik etmek icap eder.
Kızamıktan Korunma Yolları
Kızamık çıkarmamış çocukları hastalarla te mas ettirmemek en başta gelen tedbirlerdir. Bilhassa beş ya şından küçük çocuklarda hastalık ağır ve ihtilâtlı bir şekilde geçeceğinden bu yaştaki çocukları hastalığa tutulmaktan dik katle korumak gerekir. Kızamık virüsünü üreterek ondan has talığa karşı koruyucu bir aşı hazırlanmış ise de bu aşı henüz tatbikat alanında pratik bir hale gelememiştir. Fakat kıza mıktan yeni kurtulmuş nekahattaki kimsenin kan serumu alı narak hastalığa tutulmamış olanlara şırınga edilirse hastalığa tutulmaktan korumak mümkündür.
Kızamıklı hasta ile temas etmiş, zayıf vücutlu küçük ço cukların bu usul ile korunması pek lüzumludur.
Eskiden kızamık geçirmiş ana ve babadan biraz kan ala rak bunun veya bu kana ait serumun kızamık çıkarmamış ço cuğa şırınga edilmesi suretiyle de onu kızamıktan korumak mümkündür.
(Gamaglobülin) şeklindeki aşılardan da korunmada isti fade edilebilir. Gebe kadınların rahimlerindeki (son) dedikleri (plesanta) dan yapılmış hülâsaların da aşı gibi kullanılarak büyük faydalar sağladıkları görülmüştür. Bütün bu aşılama işlerinin doktor tarafından düzenlenip tatbik edilmesi icap eder.
Kızamık, en ziyade ilkokul çağındaki çocuklarda görül düğünden ana ve babalarla öğretmenlerin bu hastalığa karşı daima uyanık bulunmaları lâzımdır. Kızamıklı bir çocuk ate şinin düşmesinden itibaren (15) gün müddetle okula gönderil-memelidir.
Kızamık virüsü güneş ışıkları, açık hava, kuruluk gibi dış tesirlere karşı gayet dayanıksız olduğundan hastalığı geçirmiş olan çocukların odalarını bir müddet havalandırmak, eşya ve oyuncaklarını bir müddet güneşe çıkarmak suretiyle temizle mek mümkündür.Fakat her ihtimale karşı fennî bir dezenfeksiyon yapılsa daha iyi olur.
Kuduz Hastalığı ve Kuduz Aşısı
Kuduz Hastalığı, Kuduz Nedir
Kuduz, çok tehlikeli olan bulaşıcı hastalıklardan biridir.
Köpek, kedi, fare gibi insanlarla çok yakından münase bette olan hayvanlarda görülen ve bunlar vasıtasıyla insanlara da geçen bir hastalıktır.
Kuduzun pek tehlikeli olması, hastalığa tutulduktan sonra, kurtulmak ihtimalinin imkânsızlı ğından ileri gelmektedir.
Kuduzu hâsıl eden mikrop bir virüstür. Kuduz en ziyade köpeklerde görülür. Fakat köpekten başka kedi, fare, maymun, ayı, kurt, tilki, çakal, at, eşek, koyun, sığır, sincap, kobay tavşan... gibi me meli hayvanlarda hattâ yarasa kuşlarında bile görülmüştür.
Kuduz virüsü kuduza tutul muş hayvanların salyasında ve salya ile bulaşan pençe, tırnak, deri ve tüylerinde bulunur. İnsan kuduza tutulduğu zaman (İnsanlarda Kuduz) salyası ve salya ile kirle nen eşyası bulaşmada vasıta olabilir. Fakat en çok görülen bu laşma tarzı kuduz hayvanın ısırması veya dili ile deriyi yala ması, tırmalaması, yırtması gibi hallerdedir.
İnsanda Kuduz hastalıkları, virüs vücuda girdikten sonra sinir yollarını tutup yavaş yavaş ilerleyerek merkezî sinir sistemine (Beyine) gelip orada iltihap yapmak suretiyle hastalığı hâsıl eder. Onun için dir ki kuduz bir hayvanın ısırmasından itibaren insanın hasta lanmasına kadar, ortalama olarak, (15) günden (60) güne kadar uzayan bir (kuluçka süresi) geçer. Bu zamanın aşılanmak ve hastalıktan korunmak fırsatını vermesi bakımından büyük bir önemi vardır.
Kuduz Belirtileri, Kuduz Belirtisi Hakkında
İnsanda kuduz hastalığı başlarken önceden hastada yorgunluk, durgunluk, baş ağrısı, sinir bozuklukları kalp sıkıntıları olur. Hasta, bazı defa, yerinde duramayacak derecede sıkıntılıdır. Bundan sonra boğaz ve teneffüs kasların da kramp tarzındaki sıkışmalar dolayısıyla hasta sulu madde leri içmeğe ve gıdaları yutmağa muvaffak olamaz. Su içmek is tediği zaman derhal boğaz kaslarındaki sıkışmalar, bir tepki tarzında ziyadeleşerek buna engel olurlar. Bu halde bütün si nir sistemi sarsılmış olan hasta, sudan ürküp kaçmağa başlar ki buna (sudan korkma) derler.
Kasların bu sıkışması nöbet nöbet gelip geçer. Hastanın yüzü yorgun ve korkulu, gözleri dalgın ve endişeli bir haldedir.
Bu esnada dışarıdan gelecek sesler, ışıklar, rüzgârlar has tanın vücudunda şiddetli tepkiler yapmağa başlarlar. Derisi çok hassas, gözbebekleri büyümüştür.
Zaman zaman bütün vücudundaki kaslar, sıkışıp gerilirler. Hastanın sesi kısılır, boğuk feryatlar çıkarır. Tükürüğünü yutamadığı için ağzından salyalar ve köpükler akar.
Eşyasını, elbisesini ısırır. Korkulu ve acınacak bir manza ra gösterir. Sonra, yavaş yavaş, bu nöbet hâli geçer. Çok geç meden yeni bir tesirin yarattığı tepki ile yeni bir nöbet daha hâsıl olur.
Bütün bu nöbetler esnasında hasta şuurunu kaybetme miştir. Etrafındakileri tanır, tehlikeyi bilir ve haber verir.
Hasta bu sıkıntılar içinde pek fazla ter döker. Uyku uyuyamaz. Nihayet arka arkaya gelen nöbetlerin yaptığı felçler ve sıkıntılı haller arasında boğulma veya bir kalp durması onun hayatına nihayet verir.
Kuduz hastalığı başladıktan sonra, çokçası, (3 - 4) gün içinde hastanın ölümü ile hastalık sonuçlanmış olur.
Kuduran hayvanlar (hayvanlarda kuduz) ise ilk günlerde çekingen, düşünceli ve karanlık köşelere kaçıp saklanır bir haldedirler.
Daha sonra hiddetli ve azgın bir hal alarak her rastladık larının üzerine saldırıp ısıracak ve parçalayacak bir durum gösterirler.
Boğaz kaslarının sıkışması dolayısıyla köpekler su içemez ler ve sudan korkarlar. Ağızlarından salyalar akar, sesler kı sık, dilleri dışarıya sarkıktır. Sık sık gelen bu nöbetler tesiri ile (2-3) gün içinde ölüp giderler.
Demek oluyor ki kuduz virüsü en ziyade, sinir sistemine tesir eder. Onun için kuduz hayvanın ısırdığı yer beyine ne ka-' dar yakın olursa, hastalık daha çabuk ve daha şiddetli olarak hâsıl olacağı için, mesele de o kadar önemli ve tehlikeli olur.
Kuduz Tedavisi
Kuduz hastalığına bir defa tutulduktan sonra artık ölüm muhakkak olduğundan bu hastalığın tedavisi yok tur. Yalnız hastanın çektiği derin sıkıntıları bir az olsun hafif letmek için ağrı kesici, sükûnet ve uyku verici ilâçlar kullanı lır. Kuduz aşısı ile kuduz serumunun hastalık ortaya çıktık tan sonra tedavide hiç bir kıymeti yoktur. Bütün marifet şüp heli hayvanın ısırmasından sonra uzun olan kuluçka süresin den faydalanarak şahsa derhal kuduz aşısı yapmağa başlamak, hastalığın ortaya çıkmasını önleyerek onu muhakkak bir ölüm den kurtarmaktır.
Kuduzdan Korunma, Kuduz Aşısını Kim Buldu
Kuduz aşısını bulan, (Pastör) adındaki Fransız âlimi tarafından ondokuzuncu yüzyılda kuduz aşısını bulan kişi olmuştur. İnsanları kuduz gibi çok tehlikeli bir hastalıktan koruyup kurtaran biricik ilâçtır. Bu bakımdan şüpheli bir ısırığa uğramış olan her insa nın, bir dakika bile vakit geçirmeden, derhal en yakın bir sağlık müessesesine başvurarak kendisine kuduz aşısı yaptırması gayet lüzumludur. Bu tedbirde gösterilecek birkaç günlük ih mal insanı amansız bir Ölüme sürüklemeğe kâfidir.
Kuduzun şakası yoktur. İşin önemini bilmeyenlerin cahil ce lakırdılarına kapılmamalı, gayet uyanık bulunmalıdır.
İnsanı kuduz bir hayvan ısırdığı veya insan bu hayvanla temas ettiği zaman, hayvan ölmeden veya öldürülmeden tutul muş ve sağ olarak elde edilip muhafaza altına alınabilmişse, bunun kuduz müessesesinde veya veterinerin gözü önünde (12) gün kadar bulundurulması lâzımdır.
Hayvan bu müddet içinde kudurmaz, kuduz belirtileri gös termez veya ölmezse bir tehlike olmadığı anlaşılacağından baş-, lanmış olan aşı durdurulur. Eğer hayvan insanı ısırdıktan ve ya temastan sonra ölmüş, öldürülmüş veyahut ortadan kaybol-muşsa, ısırılanı derhal kuduz aşısına tâbi tutmak lazım gelir.
Kuduz şüpheli bir hayvan ölmüş bile olsa onun beynini muayene ederek ve hayvan tecrübeleri yaparak kuduz olup ol madığını anlamak kabil olabileceğinden bu hayvanın ölüsünü de, ışınlan kimse ile beraber, kuduz müessesesine götürmek uygun olur.
Kuduz şüpheli ısırıklardan bolca kan akıtmalı, yarayı ok sijenli su ile güzelce yıkamalı, üzerine tendürdiyot sürmelidir. Yaranın temiz tutulması ve sik sık pansuman yapılması lâ zımdır. Kuduzun en önemli kaynağı sokakta bırakılmış başı boş köpekler ve kedilerdir. Köpek besleyenler bu hayvanları gayet iyi bakmalı ve temiz olarak muhafaza etmeli. Hattâ za man zaman bunlara kuduz aşısı yaptırmalıdırlar. Başıboş so kak köpeklerini derhal öldürüp ortadan kaldırmak lâzımdır. Bazı merhametli insanların köpeklere acıyıp savaş teşkilâtın dan sakladıkları, hattâ zehirlenen köpekleri kurtarmağa çalış tıkları görülmektedir.
Bunlar yaptıkları işin fenalığını anlayamayan bilgisiz kimselerdir. İnsanlara acımayıp da köpeklere acımakta hiç bir mâna yoktur.
İnsan sağlığına zarar veren her hayvanın öldürülmesi caiz ve lâzımdır. Kuduz gibi tehlikeli ve korkunç bir hastalık karşısında derhal doktora ve ilgili resmî makamlara haber vermek her vatandaşın vazifesidir. Kanunlarımız bakımından da bu vazife herkes için mecburidir.
Kuduz, çok tehlikeli olan bulaşıcı hastalıklardan biridir.
Köpek, kedi, fare gibi insanlarla çok yakından münase bette olan hayvanlarda görülen ve bunlar vasıtasıyla insanlara da geçen bir hastalıktır.
Kuduzun pek tehlikeli olması, hastalığa tutulduktan sonra, kurtulmak ihtimalinin imkânsızlı ğından ileri gelmektedir.
Kuduzu hâsıl eden mikrop bir virüstür. Kuduz en ziyade köpeklerde görülür. Fakat köpekten başka kedi, fare, maymun, ayı, kurt, tilki, çakal, at, eşek, koyun, sığır, sincap, kobay tavşan... gibi me meli hayvanlarda hattâ yarasa kuşlarında bile görülmüştür.
Kuduz virüsü kuduza tutul muş hayvanların salyasında ve salya ile bulaşan pençe, tırnak, deri ve tüylerinde bulunur. İnsan kuduza tutulduğu zaman (İnsanlarda Kuduz) salyası ve salya ile kirle nen eşyası bulaşmada vasıta olabilir. Fakat en çok görülen bu laşma tarzı kuduz hayvanın ısırması veya dili ile deriyi yala ması, tırmalaması, yırtması gibi hallerdedir.
İnsanda Kuduz hastalıkları, virüs vücuda girdikten sonra sinir yollarını tutup yavaş yavaş ilerleyerek merkezî sinir sistemine (Beyine) gelip orada iltihap yapmak suretiyle hastalığı hâsıl eder. Onun için dir ki kuduz bir hayvanın ısırmasından itibaren insanın hasta lanmasına kadar, ortalama olarak, (15) günden (60) güne kadar uzayan bir (kuluçka süresi) geçer. Bu zamanın aşılanmak ve hastalıktan korunmak fırsatını vermesi bakımından büyük bir önemi vardır.
Kuduz Belirtileri, Kuduz Belirtisi Hakkında
İnsanda kuduz hastalığı başlarken önceden hastada yorgunluk, durgunluk, baş ağrısı, sinir bozuklukları kalp sıkıntıları olur. Hasta, bazı defa, yerinde duramayacak derecede sıkıntılıdır. Bundan sonra boğaz ve teneffüs kasların da kramp tarzındaki sıkışmalar dolayısıyla hasta sulu madde leri içmeğe ve gıdaları yutmağa muvaffak olamaz. Su içmek is tediği zaman derhal boğaz kaslarındaki sıkışmalar, bir tepki tarzında ziyadeleşerek buna engel olurlar. Bu halde bütün si nir sistemi sarsılmış olan hasta, sudan ürküp kaçmağa başlar ki buna (sudan korkma) derler.
Kasların bu sıkışması nöbet nöbet gelip geçer. Hastanın yüzü yorgun ve korkulu, gözleri dalgın ve endişeli bir haldedir.
Bu esnada dışarıdan gelecek sesler, ışıklar, rüzgârlar has tanın vücudunda şiddetli tepkiler yapmağa başlarlar. Derisi çok hassas, gözbebekleri büyümüştür.
Zaman zaman bütün vücudundaki kaslar, sıkışıp gerilirler. Hastanın sesi kısılır, boğuk feryatlar çıkarır. Tükürüğünü yutamadığı için ağzından salyalar ve köpükler akar.
Eşyasını, elbisesini ısırır. Korkulu ve acınacak bir manza ra gösterir. Sonra, yavaş yavaş, bu nöbet hâli geçer. Çok geç meden yeni bir tesirin yarattığı tepki ile yeni bir nöbet daha hâsıl olur.
Bütün bu nöbetler esnasında hasta şuurunu kaybetme miştir. Etrafındakileri tanır, tehlikeyi bilir ve haber verir.
Hasta bu sıkıntılar içinde pek fazla ter döker. Uyku uyuyamaz. Nihayet arka arkaya gelen nöbetlerin yaptığı felçler ve sıkıntılı haller arasında boğulma veya bir kalp durması onun hayatına nihayet verir.
Kuduz hastalığı başladıktan sonra, çokçası, (3 - 4) gün içinde hastanın ölümü ile hastalık sonuçlanmış olur.
Kuduran hayvanlar (hayvanlarda kuduz) ise ilk günlerde çekingen, düşünceli ve karanlık köşelere kaçıp saklanır bir haldedirler.
Daha sonra hiddetli ve azgın bir hal alarak her rastladık larının üzerine saldırıp ısıracak ve parçalayacak bir durum gösterirler.
Boğaz kaslarının sıkışması dolayısıyla köpekler su içemez ler ve sudan korkarlar. Ağızlarından salyalar akar, sesler kı sık, dilleri dışarıya sarkıktır. Sık sık gelen bu nöbetler tesiri ile (2-3) gün içinde ölüp giderler.
Demek oluyor ki kuduz virüsü en ziyade, sinir sistemine tesir eder. Onun için kuduz hayvanın ısırdığı yer beyine ne ka-' dar yakın olursa, hastalık daha çabuk ve daha şiddetli olarak hâsıl olacağı için, mesele de o kadar önemli ve tehlikeli olur.
Kuduz Tedavisi
Kuduz hastalığına bir defa tutulduktan sonra artık ölüm muhakkak olduğundan bu hastalığın tedavisi yok tur. Yalnız hastanın çektiği derin sıkıntıları bir az olsun hafif letmek için ağrı kesici, sükûnet ve uyku verici ilâçlar kullanı lır. Kuduz aşısı ile kuduz serumunun hastalık ortaya çıktık tan sonra tedavide hiç bir kıymeti yoktur. Bütün marifet şüp heli hayvanın ısırmasından sonra uzun olan kuluçka süresin den faydalanarak şahsa derhal kuduz aşısı yapmağa başlamak, hastalığın ortaya çıkmasını önleyerek onu muhakkak bir ölüm den kurtarmaktır.
Kuduzdan Korunma, Kuduz Aşısını Kim Buldu
Kuduz aşısını bulan, (Pastör) adındaki Fransız âlimi tarafından ondokuzuncu yüzyılda kuduz aşısını bulan kişi olmuştur. İnsanları kuduz gibi çok tehlikeli bir hastalıktan koruyup kurtaran biricik ilâçtır. Bu bakımdan şüpheli bir ısırığa uğramış olan her insa nın, bir dakika bile vakit geçirmeden, derhal en yakın bir sağlık müessesesine başvurarak kendisine kuduz aşısı yaptırması gayet lüzumludur. Bu tedbirde gösterilecek birkaç günlük ih mal insanı amansız bir Ölüme sürüklemeğe kâfidir.
Kuduzun şakası yoktur. İşin önemini bilmeyenlerin cahil ce lakırdılarına kapılmamalı, gayet uyanık bulunmalıdır.
İnsanı kuduz bir hayvan ısırdığı veya insan bu hayvanla temas ettiği zaman, hayvan ölmeden veya öldürülmeden tutul muş ve sağ olarak elde edilip muhafaza altına alınabilmişse, bunun kuduz müessesesinde veya veterinerin gözü önünde (12) gün kadar bulundurulması lâzımdır.
Hayvan bu müddet içinde kudurmaz, kuduz belirtileri gös termez veya ölmezse bir tehlike olmadığı anlaşılacağından baş-, lanmış olan aşı durdurulur. Eğer hayvan insanı ısırdıktan ve ya temastan sonra ölmüş, öldürülmüş veyahut ortadan kaybol-muşsa, ısırılanı derhal kuduz aşısına tâbi tutmak lazım gelir.
Kuduz şüpheli bir hayvan ölmüş bile olsa onun beynini muayene ederek ve hayvan tecrübeleri yaparak kuduz olup ol madığını anlamak kabil olabileceğinden bu hayvanın ölüsünü de, ışınlan kimse ile beraber, kuduz müessesesine götürmek uygun olur.
Kuduz şüpheli ısırıklardan bolca kan akıtmalı, yarayı ok sijenli su ile güzelce yıkamalı, üzerine tendürdiyot sürmelidir. Yaranın temiz tutulması ve sik sık pansuman yapılması lâ zımdır. Kuduzun en önemli kaynağı sokakta bırakılmış başı boş köpekler ve kedilerdir. Köpek besleyenler bu hayvanları gayet iyi bakmalı ve temiz olarak muhafaza etmeli. Hattâ za man zaman bunlara kuduz aşısı yaptırmalıdırlar. Başıboş so kak köpeklerini derhal öldürüp ortadan kaldırmak lâzımdır. Bazı merhametli insanların köpeklere acıyıp savaş teşkilâtın dan sakladıkları, hattâ zehirlenen köpekleri kurtarmağa çalış tıkları görülmektedir.
Bunlar yaptıkları işin fenalığını anlayamayan bilgisiz kimselerdir. İnsanlara acımayıp da köpeklere acımakta hiç bir mâna yoktur.
İnsan sağlığına zarar veren her hayvanın öldürülmesi caiz ve lâzımdır. Kuduz gibi tehlikeli ve korkunç bir hastalık karşısında derhal doktora ve ilgili resmî makamlara haber vermek her vatandaşın vazifesidir. Kanunlarımız bakımından da bu vazife herkes için mecburidir.
Kabakulak Hastalığı
Kabakulak Hastalığı, Kabakulak Nedir
Bu hastalık da, en ziyade çocuklarda görülen mikroplu ve bulaşıcı hastalıklardandır. Tükürük bezlerinin iltihaplanmasıyla kendisini gösterir. En çok iltihaba uğrayan kulak altın daki tükürük bezleridir.
Kabakulak Nedenleri
Kabakulak eskiden beri bilinen bir hastalık ol duğu halde mikrobu ancak son yıllarda bulunabilmiştir. Bu nun özel bir virüs olduğu anla şılmıştır.
Bu mikrop hastaların ağız ve boğazlarındaki tükürük ve ifrazları içerisinde bulunur.
Kabakulak Nasıl Bulaşır? Hastalar söz söyler, öksürürlerken ağızlarında, bu runlarından fırlayan tükürük damlacıklar ile etraflarındaki sağlam insanları da bulaştırırlar
Kabakulak Hastalığı Belirtileri
Kabakulak Belirtisi, Mikrop alındıktan bir müddet sonra, has talık birdenbire ateş ve kırık lıkla, başlar. Kabakulak Hastası, Bunun arkasından tükürük bezlerinden birisinde, çok defa, kulak altı bezlerinde bir şişme hâsıl olur. Hastanın o tarafındaki yanağı ve kulak altı kabarır, kulak memesi yuka rıya doğru kalkar. Eğer her iki kulak altı tükürük bezinde de iltihap olursa hastanın yüzü enlemesine genişlemiş gibidir.
Dil paslanır, iştah azalır veya kayıp olur. Ağızda kuruluk vardır. Şayet kulak altı bezlerinden başka çene altı ve dilaltı tükürük bezleri de iltihaplanırsa hastanın ağzındaki kuruluk daha şiddetli olur. Çiğneme esnasında hasta çenesinde ağrı ve zorluk hisseder.
Birkaç gün bu haller devam ettikten sonra ateş düşer, tü kürük bezlerinin şişliği yavaş yavaş azalır ve hastalık sona er miş olur.
Kabakulak öldürücü bir hastalık değildir. Fakat ihtilâtları önemlidir.
Bunlarda midenin arkasındaki (Pankreas) dedikleri hazım bezinde, kadınların yumurtalıklarında, erkeklerin erkeklik bezlerinde gözyaşı kesesinde, böbrek üstü muhafazalarında iltihaplar hâsıl olmasından ibaret bir takım ihtilâtlardır.
Bazı hastalarda kabakulak virüsünden ileri gelen menen jitler görüldüğü de vardır.
Bu ihtilâtlar çok defa ölüme sebep olmazlar ve çabucak geçerlerse de erkeklik bezlerinde ve yumurtalıklarındaki ilti hap şiddetli olursa bu organların işe yaramaz bir hale gelmesi dolayısıyla bu halin kısırlık yaparak çocuk olmasına engel ol mak gibi fena bir durum ortaya çıkarması mümkündür.
Kabakulak Tedavisi Hakkında
Hastayı ayrı bir odaya yatırıp istirahat halin de tedavi etmelidir. Ağızda kuruluk varsa yumuşatıcı bir gar gara vermek uygundur.
Eğer yüzdeki şişkinlik pek fazlâlaşarak hastaya sıkıntı ve rirse şişlik üzerine yağlı kremler sürmek faydalıdır.
Erkeklik bezlerinde iltihap olursa hastayı iyi istirahat et tirmeli. Pansumanlarla ağrıların ve şişliğin bir an önce gide rilmesine çalışmalıdır. Böyle bir ihtilâta uğrayanlara kadınlık (Yumurtalık) hormon'larının şırınga edilmesinin uygun ve şi falı olacağım söyleyen doktorlar vardır.
Tecrübeler bunu göstermektedir. Öteki ağır ihtilâtlar dai ma doktorun kontrolü altında tedavi edilmelidirler.
Kabakulak Korunma Yolları
Sağlamları hastalarla temas ettirmemek ve hastalıktan kalkan çocuğu üç hafta müddetle okula göndermemek lâzımdır. Kabakulak hastalığının pratik sahada kullanıl mağa elverişli koruyucu bir aşısı yoktur. Bir defa tutulup ge çirenler bütün ömürleri boyunca bağışıklık kazanıp ekseriya, bir daha bu, hastalığa tutulmazlar.
Bu hastalık da, en ziyade çocuklarda görülen mikroplu ve bulaşıcı hastalıklardandır. Tükürük bezlerinin iltihaplanmasıyla kendisini gösterir. En çok iltihaba uğrayan kulak altın daki tükürük bezleridir.
Kabakulak Nedenleri
Kabakulak eskiden beri bilinen bir hastalık ol duğu halde mikrobu ancak son yıllarda bulunabilmiştir. Bu nun özel bir virüs olduğu anla şılmıştır.
Bu mikrop hastaların ağız ve boğazlarındaki tükürük ve ifrazları içerisinde bulunur.
Kabakulak Nasıl Bulaşır? Hastalar söz söyler, öksürürlerken ağızlarında, bu runlarından fırlayan tükürük damlacıklar ile etraflarındaki sağlam insanları da bulaştırırlar
Kabakulak Hastalığı Belirtileri
Kabakulak Belirtisi, Mikrop alındıktan bir müddet sonra, has talık birdenbire ateş ve kırık lıkla, başlar. Kabakulak Hastası, Bunun arkasından tükürük bezlerinden birisinde, çok defa, kulak altı bezlerinde bir şişme hâsıl olur. Hastanın o tarafındaki yanağı ve kulak altı kabarır, kulak memesi yuka rıya doğru kalkar. Eğer her iki kulak altı tükürük bezinde de iltihap olursa hastanın yüzü enlemesine genişlemiş gibidir.
Dil paslanır, iştah azalır veya kayıp olur. Ağızda kuruluk vardır. Şayet kulak altı bezlerinden başka çene altı ve dilaltı tükürük bezleri de iltihaplanırsa hastanın ağzındaki kuruluk daha şiddetli olur. Çiğneme esnasında hasta çenesinde ağrı ve zorluk hisseder.
Birkaç gün bu haller devam ettikten sonra ateş düşer, tü kürük bezlerinin şişliği yavaş yavaş azalır ve hastalık sona er miş olur.
Kabakulak öldürücü bir hastalık değildir. Fakat ihtilâtları önemlidir.
Bunlarda midenin arkasındaki (Pankreas) dedikleri hazım bezinde, kadınların yumurtalıklarında, erkeklerin erkeklik bezlerinde gözyaşı kesesinde, böbrek üstü muhafazalarında iltihaplar hâsıl olmasından ibaret bir takım ihtilâtlardır.
Bazı hastalarda kabakulak virüsünden ileri gelen menen jitler görüldüğü de vardır.
Bu ihtilâtlar çok defa ölüme sebep olmazlar ve çabucak geçerlerse de erkeklik bezlerinde ve yumurtalıklarındaki ilti hap şiddetli olursa bu organların işe yaramaz bir hale gelmesi dolayısıyla bu halin kısırlık yaparak çocuk olmasına engel ol mak gibi fena bir durum ortaya çıkarması mümkündür.
Kabakulak Tedavisi Hakkında
Hastayı ayrı bir odaya yatırıp istirahat halin de tedavi etmelidir. Ağızda kuruluk varsa yumuşatıcı bir gar gara vermek uygundur.
Eğer yüzdeki şişkinlik pek fazlâlaşarak hastaya sıkıntı ve rirse şişlik üzerine yağlı kremler sürmek faydalıdır.
Erkeklik bezlerinde iltihap olursa hastayı iyi istirahat et tirmeli. Pansumanlarla ağrıların ve şişliğin bir an önce gide rilmesine çalışmalıdır. Böyle bir ihtilâta uğrayanlara kadınlık (Yumurtalık) hormon'larının şırınga edilmesinin uygun ve şi falı olacağım söyleyen doktorlar vardır.
Tecrübeler bunu göstermektedir. Öteki ağır ihtilâtlar dai ma doktorun kontrolü altında tedavi edilmelidirler.
Kabakulak Korunma Yolları
Sağlamları hastalarla temas ettirmemek ve hastalıktan kalkan çocuğu üç hafta müddetle okula göndermemek lâzımdır. Kabakulak hastalığının pratik sahada kullanıl mağa elverişli koruyucu bir aşısı yoktur. Bir defa tutulup ge çirenler bütün ömürleri boyunca bağışıklık kazanıp ekseriya, bir daha bu, hastalığa tutulmazlar.
Difteri (Kuşpalazı) Hastalığı
Difteri Kuşpalazı Hastalığı Nedir
Kuşpalazı olarak bilinen çocuklarda görülen bulaşıcı hastalıkların önem li olanlarındandır. Arıza ve sıkıntılarını en çok boğazda gösterir. Difteri Hastalığının Diğer adı Kuşpalazıdır.
Difteri Hastalığının Nedenleri
Halk Dilinde Kuşpalazı olarak bilinen difteri Hastalığını yapan mikrop iki ucu yuvarlak bir takım çomakçıklar şeklindedir.
Kuşpalazı mikrobu vücudun bir yerinde oturduğu vakit oradan ilerleyip kana geçmez. Oturduğu yerde üreyip çoğala rak kirli beyaz zarlar halinde bir takım iltihap mahsulleri ya par. Çıkardığı şiddetli bir zehiri, kan vasıtasıyla, bütün bedene gönderir. Hastalık bu suretle mikrobun zehirleri ile meydana gelen bir zehirlenmedir.
Başlangıçta vücudda kırıklık, halsizlik Ve sinsi bir ateş ortaya çıkar Hastanın boğaz ve bademciklerinde ve küçük dil üzerinde kırlı beyazımtırak bir takım teşekkül görülür Gün geçtikçe bunlar büyüyüp ziyadeleşerek bir takım zarlar halini alır ve boğazın arka tarafına doğru yayılır.
Boyundaki Lenfa bezleri şişer. Vücudda artan bir solukluk ve düşkünlük hâsıl olur.
Hasta çabuk tedaviye başlanmazsa yavaş yavaş kalp bo zulur. Nabız düzenini kaybeder. Çarpıntı, nefes darlığı ve fe nalık halleri ortaya çıkarak hastaların hayatı tehlikeye girebi lir.
Kuşpalazı hastalığı, sadece bademciklerde oturmakla kal maz. Daha aşağılara gırtlağa doğru da inebilir. Hattâ bazı hal lerde hiç bademciklerde oturmadan doğrudan doğruya gırtlak ta başlar. Hâsıl ettiği zar şeklindeki iltihap mahsulleri nefes borularını tıkayarak, zehirlerin de meydana getirdiği kasılma larla boğulma tehlikesi bile baş gösterebilir.
Burun içinde başlayan Kuşpalazı daha sinsidir. Burundan ara sıra kan getiren müzmin bir burun nezlesi şeklinde devam eder. Günün birinde arkadan boğaz ve gırtlağa doğru ilerleye rek sıkıntılı ve tehlikeli şekillerin ortaya çıkmasına sebep olur.
Kuşpalazı burunda, boğazda, gırtlakta, gözde, kulakta, de ride görülebilir. En çok görülen boğaz difterisidir. En tehlike li olanı da gırtlakta hâsıl olup boğulmalara sebep olan şeklidir.
Kuşpalazı mikrobunun zehirleri vücuda yayıldıktan sonra hastalık çabuk tedaviye başlanmayacak olursa küçük dilde, gözlerde, kol ve bacaklarda felçlere sebebiyet verebilir.
Kuşpalazı mikroplarından başka bademcikler üzerinde oturup iltihap yapan bir çok mikroplar daha vardır. Görünüş te bademcik iltihaplarının hepsi az çok, birbirine benzerler. Fakat Kuşpalazının diğer iltihaplardan çabuk ayırt edilmesi lâzımdır. Çünkü doktorların elinde kuşpalazına karşı gayet tesirli ilâçlar yardır. Hastalığın pek çabuk teşhis edilmesi ve vakit kaybedilmeden bu ilâçlarla tedavisi icabeder.
Tedavideki gecikmeler hastalarda ihtilâtların ve bilhassa felçlerin ortaya çıkmasına sebep olur.
Kuşpalazında hastanın bademcikleri üzerinde veya boğazındaki beyazlıklar genişlemeye istidatlı zarlar halindedirler. Yerlerinden kaldırılmaları zordur. Boyundaki lenfa bezleri şiş miştir.
Böyle bir hal karşısında derhal doktora başvurulmalıdır. Hattâ icap ediyorsa, hastanın boğazındaki beyazlıklardan bir parça alınarak, Kuşpalazı mikrobu aranmak üzere, bir bakte riyoloji laboratuarına gönderilmelidir.
Şüphe çok kuvvetli olduğu veya lâboratuvarda Kuşpalazı mikroplan bulunduğu takdirde, hiç vakit geçirmeden, derhal tedaviye başlanmalıdır.
Difteri Tedavisi
Hastalar sağlamlardan ayrılarak tedavi edil melidirler. Öteden beri en tesirli ilâç Kuşpalazı mikrobunun ze hirlerine karşı hazırlanmış olan (Kuşpalazı Serumu) dur. Has talığın ağır veya hafif olmasına ve hastanın haline göre dok-lor bu serumu deri altından kas (adale) içinden, hattâ çok ace le vakalarda, damar içinden şırınga ederek hastanın hayatını kurtarır. Serumun bu şifalı tesiri öteden beri bilinmektedir. Fakat antibiyotik yeni ilâçların keşfinden sonra Kuşpalazı te davisinde (Penicilinde) başarıyla kullanılmaktadır.
Hastalık önemli olduğundan hangi ilâçların, ne miktarlar da tatbik edileceğini mutlaka doktor tâyin etmelidir.
Mikroplar gırtlakta oturup orasını tıkayacak şekilde zar lar ve kasılmalar yaptıkları takdirde boğulma alâmetleri ve nefes darlıkları başlar. Bunlar hastanın boğulmasını mucip olabilecek derecede tehlike gösterirlerse ilâçla tedaviye devam etmekle beraber, dışarıdan ameliyat yaparak gırtlak üzerin den bir delik açmak suretiyle, hastanın nefes almasını sağla mak ve onu boğulmaktan kurtarmak icap eder.
Hastanın ağız, boğaz ve burun temizlikleri için mikrop öl dürücü gargaralar, burun damlaları, kalbi ve bütün vücudu kuvvetlendirici uygun ilâçlar verilir. Ateşli zamanda hastanın yiyecekleri sulu, sindirilmesi kolay ve besleyici gıdalar arasın dan seçilmelidir.
Kuşpalazı Difteriden Korunma Yolları
Sağlamları hastalarla temas ettirmemek ko runmada esastır. Kuşpalazının koruyucu kabiliyeti fazla olan bir aşısı vardır. Çocuklan iki yaşından itibaren, bununla aşı latmak çok iyi bir korunma temin eder.
Kuşpalazı olarak bilinen çocuklarda görülen bulaşıcı hastalıkların önem li olanlarındandır. Arıza ve sıkıntılarını en çok boğazda gösterir. Difteri Hastalığının Diğer adı Kuşpalazıdır.
Difteri Hastalığının Nedenleri
Halk Dilinde Kuşpalazı olarak bilinen difteri Hastalığını yapan mikrop iki ucu yuvarlak bir takım çomakçıklar şeklindedir.
Kuşpalazı mikrobu vücudun bir yerinde oturduğu vakit oradan ilerleyip kana geçmez. Oturduğu yerde üreyip çoğala rak kirli beyaz zarlar halinde bir takım iltihap mahsulleri ya par. Çıkardığı şiddetli bir zehiri, kan vasıtasıyla, bütün bedene gönderir. Hastalık bu suretle mikrobun zehirleri ile meydana gelen bir zehirlenmedir.
Başlangıçta vücudda kırıklık, halsizlik Ve sinsi bir ateş ortaya çıkar Hastanın boğaz ve bademciklerinde ve küçük dil üzerinde kırlı beyazımtırak bir takım teşekkül görülür Gün geçtikçe bunlar büyüyüp ziyadeleşerek bir takım zarlar halini alır ve boğazın arka tarafına doğru yayılır.
Boyundaki Lenfa bezleri şişer. Vücudda artan bir solukluk ve düşkünlük hâsıl olur.
Hasta çabuk tedaviye başlanmazsa yavaş yavaş kalp bo zulur. Nabız düzenini kaybeder. Çarpıntı, nefes darlığı ve fe nalık halleri ortaya çıkarak hastaların hayatı tehlikeye girebi lir.
Kuşpalazı hastalığı, sadece bademciklerde oturmakla kal maz. Daha aşağılara gırtlağa doğru da inebilir. Hattâ bazı hal lerde hiç bademciklerde oturmadan doğrudan doğruya gırtlak ta başlar. Hâsıl ettiği zar şeklindeki iltihap mahsulleri nefes borularını tıkayarak, zehirlerin de meydana getirdiği kasılma larla boğulma tehlikesi bile baş gösterebilir.
Burun içinde başlayan Kuşpalazı daha sinsidir. Burundan ara sıra kan getiren müzmin bir burun nezlesi şeklinde devam eder. Günün birinde arkadan boğaz ve gırtlağa doğru ilerleye rek sıkıntılı ve tehlikeli şekillerin ortaya çıkmasına sebep olur.
Kuşpalazı burunda, boğazda, gırtlakta, gözde, kulakta, de ride görülebilir. En çok görülen boğaz difterisidir. En tehlike li olanı da gırtlakta hâsıl olup boğulmalara sebep olan şeklidir.
Kuşpalazı mikrobunun zehirleri vücuda yayıldıktan sonra hastalık çabuk tedaviye başlanmayacak olursa küçük dilde, gözlerde, kol ve bacaklarda felçlere sebebiyet verebilir.
Kuşpalazı mikroplarından başka bademcikler üzerinde oturup iltihap yapan bir çok mikroplar daha vardır. Görünüş te bademcik iltihaplarının hepsi az çok, birbirine benzerler. Fakat Kuşpalazının diğer iltihaplardan çabuk ayırt edilmesi lâzımdır. Çünkü doktorların elinde kuşpalazına karşı gayet tesirli ilâçlar yardır. Hastalığın pek çabuk teşhis edilmesi ve vakit kaybedilmeden bu ilâçlarla tedavisi icabeder.
Tedavideki gecikmeler hastalarda ihtilâtların ve bilhassa felçlerin ortaya çıkmasına sebep olur.
Kuşpalazında hastanın bademcikleri üzerinde veya boğazındaki beyazlıklar genişlemeye istidatlı zarlar halindedirler. Yerlerinden kaldırılmaları zordur. Boyundaki lenfa bezleri şiş miştir.
Böyle bir hal karşısında derhal doktora başvurulmalıdır. Hattâ icap ediyorsa, hastanın boğazındaki beyazlıklardan bir parça alınarak, Kuşpalazı mikrobu aranmak üzere, bir bakte riyoloji laboratuarına gönderilmelidir.
Şüphe çok kuvvetli olduğu veya lâboratuvarda Kuşpalazı mikroplan bulunduğu takdirde, hiç vakit geçirmeden, derhal tedaviye başlanmalıdır.
Difteri Tedavisi
Hastalar sağlamlardan ayrılarak tedavi edil melidirler. Öteden beri en tesirli ilâç Kuşpalazı mikrobunun ze hirlerine karşı hazırlanmış olan (Kuşpalazı Serumu) dur. Has talığın ağır veya hafif olmasına ve hastanın haline göre dok-lor bu serumu deri altından kas (adale) içinden, hattâ çok ace le vakalarda, damar içinden şırınga ederek hastanın hayatını kurtarır. Serumun bu şifalı tesiri öteden beri bilinmektedir. Fakat antibiyotik yeni ilâçların keşfinden sonra Kuşpalazı te davisinde (Penicilinde) başarıyla kullanılmaktadır.
Hastalık önemli olduğundan hangi ilâçların, ne miktarlar da tatbik edileceğini mutlaka doktor tâyin etmelidir.
Mikroplar gırtlakta oturup orasını tıkayacak şekilde zar lar ve kasılmalar yaptıkları takdirde boğulma alâmetleri ve nefes darlıkları başlar. Bunlar hastanın boğulmasını mucip olabilecek derecede tehlike gösterirlerse ilâçla tedaviye devam etmekle beraber, dışarıdan ameliyat yaparak gırtlak üzerin den bir delik açmak suretiyle, hastanın nefes almasını sağla mak ve onu boğulmaktan kurtarmak icap eder.
Hastanın ağız, boğaz ve burun temizlikleri için mikrop öl dürücü gargaralar, burun damlaları, kalbi ve bütün vücudu kuvvetlendirici uygun ilâçlar verilir. Ateşli zamanda hastanın yiyecekleri sulu, sindirilmesi kolay ve besleyici gıdalar arasın dan seçilmelidir.
Kuşpalazı Difteriden Korunma Yolları
Sağlamları hastalarla temas ettirmemek ko runmada esastır. Kuşpalazının koruyucu kabiliyeti fazla olan bir aşısı vardır. Çocuklan iki yaşından itibaren, bununla aşı latmak çok iyi bir korunma temin eder.
Çiçek Hastalığı ve Çiçek Aşısı
Çiçek Hastalığı Nedir
Çiçek pek eski zamanlardan beri dünya üstünde geniş sal gınlar yaparak insanların gözünü korkutmuş olan bulaşıcı hastalıklardan birisidir.
Aşının icadından ve korunma tedbirlerinin anlaşılmasın dan sonra salgınlar durmuş, hastalığın ortaya çıkması çok nâdir bir hale gelmiştir.
Çiçek Hastalığı Nedenleri
Uzun asırlar se bebi bilinemeyen bu hastalı ğın bugün özel bir virüs tara fından husule getirildiği anlaşılmış bulunmaktadır.
Çiçek mikroplarının etrafa yayılmasına ve sağlamların hastalığa bulaşmasına sebep olan amillerin en önemlisi Çiçek aşısı, insanları çiçek hastalarındaki çiçek çıbanları gibi tehlikeli bir hastalıklarından cerahat, kabuk ve döküntüden koruyan en şifalı bir aşıdır tüleridir.
Çiçek virüsü oldukça dayanıklıdır. Soğukta uzun müddet canlılığını muhafaza eder.
Anasının kanımda olan çocuktan, eğer yaşayabilirse, yüz elli yaşındaki ihtiyara kadar her yaştaki insanlar, bağışıklık ları yoksa çiçeğe tutulabilirler. Kimseyi affetmeyen bir hasta lıktır.
Bağışıklık ancak hastalığı geçirmekle veya çiçek aşısı ile aşılanmak suretiyle hâsıl olur.
Bulaşma kaynağı çiçek hastalığına tutulmuş hastalardır. Hastaların ağız ve boğazlarında bulunan çiçek yaralarındaki mikroplar, öksürük ve aksırıklar sırasında fırlayan tükürük damlacıkları ile etrafa saçıldıkları gibi, deri üstündeki çıban ların cerahat ve döküntüleri de bulaşmaya sebep olurlar.
Çiçek virüsü dayanıklı olduğu için hastanın çamaşırları, yatak ve yemek takımları, ev eşyası, meskenler, hasta taşıyan taşıtlar, temizlenmedikleri takdirde, bulaşmada rol oynayabi lirler.
Çiçek bulaşmasında kara sineklerin de büyük önemi var dır. Bu pis mahlûklar her tarafta dolaşırlar. Çiçekli hastaların vücutlarına konarak oralardan aldıkları çiçek virüsünü uzak mesafelere kadar taşıyıp başkalarına da kolaylıkla bulaştıra bilirler.
Birbiriyle münasebeti yokmuş gibi görünen ve birbirin den uzak mesafelerde ortaya çıkan çiçek vakalarında karasi neklerin büyük rolü mevcuttur.
Çiçek virüsü sağlam insanın derisi veya burun, boğaz mu hat gışaları üzerindeki ufak sıyrık ve yaralardan içeriye gir mek suretiyle hastalığı hâsıl eder. Virüsü havi tozların tenef füsü hastalığı kolaylıkla bulaştırır.
Çiçek Hastalığı Belirtileri
Virüs vücuda girdikten (10 - 12) gün sonra hastalık belirtileri ortaya çıkmağa başlarlar.
Başlangıç devrinde hastalık birdenbire bir üşüme, titreme ve ateş yükselmesiyle kendisini belli eder. Hasta, vücudunda kırıklıklar ve ağrılar duyar. Bilhassa kalça ve bel ağrıları dikkati çekecek derecede fazladır. Bulantı ve kusmalar olur. Hastanın dili paslanır, genel durumu fenalaşır. Gün geçtikçe hastalık ağırlaşır.
İkinci güne doğru dirseklerde, kasıklarda, koltuk altların da kızıl lekeleri gibi genişçe, kırmızı lekeler ortaya çıkar. Üçüncü günde, hastanın yüzünden başlamak üzere, kızamık lekelerine benzeyen ufak, kırmızı kabarcıklar peyda olur. Bun lar, az zamanda, kollara ve bacaklara doğru yayılırlar. Bu dev rede hastanın bu halini görüp dikkat edilirse çiçek döküntü leri, kızamığın ve su çiçeğinin tersine olarak, daha ziyade kol lara, bacaklara yayılıp sıklaşmaya mütemayildirler. O sırada ateş biraz düşmüş, hastanın durumu hafiflemiş gibi görünür. Fakat zaman geçtikçe döküntüler daha bârizleşir. Üzerleri kabararak içlerinde su toplamağa başlar. Birkaç gün sonra dö küntülerin içindeki kirli sarımtırak su, koyulaşarak cerahat haline gelir. Bunların her biri içi irin dolu bir çıban olur. iş te çiçek çıbanı budur.
Biraz düşmüş olan ateş o sırada yeniden yükselir. Her ta rafa yayılan ve gittikçe sıklaşan çıbanların tesiriyle hastanın yüzü şişer, gözleri kapanır. Çiçek çıbanları yalnız deride değil, başın saçlı kısmında, ağız, burun içinde de çıkarlar. Göz için de çıkarlarsa gözü harap ederler. Bu çıbanlar, hastaya şiddet li kaşıntı ve büyük bir rahatsızlık verirler.
Bu çıbanlar bazı hastalarda o kadar sıklaşır ki vücudun her tarafı, sıvama, çiçek çıbanlarıyla kaplanır. Bu çıbanların çatlamasıyla ortaya çıkan cerahatli akıntılardan fena bir koku yayılır. Hasta dalgın, ateşli, ağır ve korkunç bir manzara gös terir. Bir takım hastalar bu ağır tablo içinde, şuurlarını kaybederler, abuk sabuk söylenir, yataktan kalkmak, atılmak is terler. Büyük bir sıkıntı içinde çırpınır, dururlar.
Bazısında çıbanların içine kan sızmasından dolayı, bunlar koyu, morumtırak kırmızı bir renk alırlar. Bu hal kanın bo zulmasından ileri geldiği için böyle hastaların akıbeti tehli keye düşmüş sayılır.
Bütün vücudun zehirlenmekte olduğunu gösteren bu şek le (kara çiçek) adı verilmiştir.
Hastalığın (12 - 13) üncü günlerine doğru çıbanlar kuru maya, kabuklanmaya başlarlar. Hastanın ateşi düşer, iyilik alâmetleri baş gösterir. Bu suretle hastalık sona ermiş olur.
Çiçek çıbanları kuruyup kabuklan döküldükten sonra de ri üstünde, bilhassa yüzde, bütün ömür boyunca devam ede cek olan, yara izleri kalır ki buna (çiçek bozuğu) veya (çopur luk) derler. Bu hal insanların yüz güzelliğini bozan fena bir arızadır.
Çiçek hastalığı sırasında hastalığın şiddetinden dolayı kalp ve damar sisteminin felce uğraması, kanın zehirlenip bo zulması en tehlikeli ihtilâtlardandır. Bundan başka gözlerde, kulaklarda husule gelerek sağırlık ve körlükle neticelenen kö tü ihtilâtlar da vardır.
Çiçek Hastalığı Tedavisi
Hastayı sağlamlardan ayırarak tedavi etmek, hattâ bir hastaneye yatırmak lâzımdır. Hastanın odası havadar, temiz ve sessiz olmalıdır. Bu odaya hastaya bakanlar dan başkası girmemelidir. Girenler de hastanın bakımı bittik ten sonra sırtlarındaki gömleği çıkarmalı, bu gömlekle başka larının yanına girmemeli ve bu gömleği temizlemedikçe başka yerde giymemelidirler. Bütün hastalık müddetince hastanın vücudu, ağzı burnu, yatak ve yemek takımları gayet temiz tu tulmalıdır.
Gıdalar hafif, sulu ve besleyici maddeler arasından seçil melidir. Kalbin, damarların kuvvetlenmesine yarayacak ilâçla rın doktor tarafından tatbiki lâzımdır. (Sulfamid) ve (Peni cilin) gibi ilâçların ağızdan vermek, şırınga etmek veya mer hem ve toz halinde çıbanlara sürmek suretiyle kullanılmasın dan büyük faydalar sağlanabilir.
Gerçi yapılan tecrübeler bu ilâçların doğrudan doğruya çiçek virüsü üzerine bir tesiri olmadığını göstermişse de çiçek çıbanlarının ortaya çıkıp dışarıdaki cerahat (mikroplarının bu çıbanlara karışmasıyla meydana gelen ve hastanın halini ağır laştıran iltihapları önlemek ve ortadan kaldırmak için bu ilâç ların büyük faydası vardır. Bazı hallerde hastanın vücuduna, çiçek çıbanlarının üstüne (Permanganat de pottasse) mahlûlü sürmek kaşıntıları, fazla cerahatlenmeyi önlediği gibi çıbanla rın derin izler bırakmamasına da yardım eder.
Çiçek Hastalığından Korunma Yolları
Sağlamların hastalarla temas etmemesi en başta gelen tedbirdir. Hastanın çamaşırları, yatak ve yemek takımları gayet sıkı bir dezenfeksiyona tâbi tutulmalıdır. Ka rasineklere karşı şiddetli bir savaş açılmalıdır. Hastaya bakan lar kendilerini gayet temiz tutmalı, hastalığı başkalarına nak-letmemeğe gayret etmelidir. Hastalar ancak (40 - 45) gün kadar tecrid ve tedavi edildikten, vücutlarında hiç bir yara ve kabuk kalmayıp tamamen iyileştikten, birkaç sıcak banyo ile güzelce temizlendikten sonra odalarını terk edebilirler. Bütün bu ted birlerle beraber en kesin korunma çaresi (çiçek aşısı) ile aşı lanmaktır. Çiçek aşısı bugün doktorluğun insan sağlığına hizmet eden en kıymetli buluşlarından birisidir. Çiçek hastalığı nın uzun asırlar süren salgınları ancak bu aşı sayesinde dur-durulmuştur.
Çiçek Aşısı
Bugün kullanılmakta olan çiçek aşısı da nalardan alınır. Çiçek aşısı yapılan müesseselerde hastalıksız. sağlam ve genç danalar gayet temiz ve fenni ahırlarda çok dik katle bakılıp beslenirler.
Çiçek aşısı hazırlanmak istenildiğinde, dananın sırtı nın yan taraflarının derisi güzelce tıraş edilir. Tıraş edilen yerler sabunlu su ile iyice temizlenir. Sonra bu tıraş edilen yer lerin derisi üstüne bir ustura ile, kan çıkarmadan, uzun çizgi ler yapılır. Bu çizginin üstüne inek çiçeğinin mayası sürülür. Hayvanın sırtı gayet temiz bezlerle örtülür.
Bir müddet sonra dananın sırtında ufak ufak çiçek çıban ları hâsıl olur. Bunlar büyüyüp olgunlaştıktan sonra özel bir takım aletlerle kazınarak çıban mahsulleri toplanır. Temiz (giycerine) ile karıştırılarak buz dolaplarında üç ay kadar sak lanır. Kontrolları yapılır. Bu suretle hazırlanan çiçek aşısı ufak şişelere veya ince cam borulara doldurulur, işte bugün kullandığımız çiçek aşısı budur.
Çiçek aşısında dikkat edilecek noktalar şunlardır: aşı kuvvetini ve canlılığını kaybetmemek için daima soğukta sak lanmalıdır. Buzluktan çıkarılıp âdi oda derecesinde (+4 dere cesinin üstünde) bırakılacak olursa çabucak bozulur. Bundan yapılan aşılar da tutmaz.
Çocukları aşılamak için mevsim yoktur. Aşı her mevsim de yapılabilir. Normal olarak çocuk (5 - 6) aylık iken aşılanır. Eğer ortalıkta çiçek hastalığı varsa ve çocuk buluşma tehlike sine düşebilecekse bu aylardan daha ufak iken de aşılanabilir.
Şayet aşılanacak çocukta ateşli bir hastalık ve yahut de risinde yaralar, çıbanlar, egzama gibi arızalar varsa bunları tedavi etmeden aşılamak doğru değildir.
Aşı çok defa koldan yapılır. Bacaktan yapılması, bazı mahzurlarından dolayı, birçok doktorlar tarafından uygun görülmemektedir.
Aşı yapılacak yerin derisini temizlemek için kuvvetli mik rop öldürücü ve deri üstünde uzun müddet kalıp aşıyı boza cak ilâçlar kullanılmaz. En iyisi aşı yapılacak yeri sıcak sabun lu su veya biraz (Ether) ile temizlemektir.
Aşı ispirto alevinde yakılmak suretiyle temizlenmiş yeni bir kalem ucu, bir iğne veya bir lanset ile yapılmalıdır. Bu gi bi bir âletle deri üstünde, kan çıkarmadan, birbirine birer santim aralıkla, iki üç çizgi çizilir. Aşı tüpü kırılarak bu çizgi lerin üzerine birkaç damla kadar- aşı sıvısı konur. Kalemin ucu ile hafifçe dokunularak aşı çizgilerin üstüne iyice yayılır ve bırakılır.
Aşının üzerini sargı ile bağlamaya veya orasını örtmek için ilâç kaşesi gibi şeyler koymaya lüzum yoktur. Aşının bir müddet kuruması beklenir, sonra çocuğun sırtına bol kollu temiz bir gömlek giydirilir.
Eğer aşı tutacaksa iki üç gün sonra koldaki çizgilerde ha fif bir kırmızılık başlar. Dördüncü güne doğru bu kırmızılık lar daha barizleşir. Sekizinci günde kabarıklık büyür, içinde sarımtırak, bulanık bir su toplanarak bir çıban haline gelir. Bu sırada çıbanın etrafı, bazı vakalarda kolun bu kısmı geniş bir şekilde kızarmış bulunur. Bu esnada koltuk altındaki lenfa bezlerinde de şişmeler görülebilir. Çocuk o günlerde biraz ateşlenir ve huysuzluk göstermeye başlar. Bu âdeta ufak bir çiçek hastalığına tutulma demektir. Müteakip günlerde kırmı zılıklar yavaş yavaş geçer. Çıban kurur, kabuklanır. Daha son ra kabuk kendi kendine düşer, yerinde bütün ömür boyunca kaybolmayacak bir aşı izi kalır.
Bazı çocuklarda ilk aşı çok dikkatli yapıldığı halde, vü cutlarında analarından aldıkları bir bağışıklık mevcut olduğu için tutmaz. Bu takdirde birer aylık aralıklarla aşıyı tutunca-ya kadar tekrarlamak lâzım gelir. Çiçek aşısı insanları çiçek hastalığından kesin olarak koruyan bir aşı olduğundan bir çok memleketlerde ve bizim yurdumuzda bu aşı ile aşılanmak kanunen mecburidir.
Çiçek aşısı ilk defa doğduktan sonra yukarıda belirttiği miz gibi çocuk (5 -6) aylık iken yapılır. Aşının koruma müd deti (5-6) yıl arasındadır. Onun için çocuklar ilk okula baş larken tekrar aşılanırlar. Ondan sonra lüzumu oldukça (5 - 7) yıllık fasılalarla aşının tekrarlanması sağlık ve çiçekten ko runmak için garanti teşkil eder.
Çiçek pek eski zamanlardan beri dünya üstünde geniş sal gınlar yaparak insanların gözünü korkutmuş olan bulaşıcı hastalıklardan birisidir.
Aşının icadından ve korunma tedbirlerinin anlaşılmasın dan sonra salgınlar durmuş, hastalığın ortaya çıkması çok nâdir bir hale gelmiştir.
Çiçek Hastalığı Nedenleri
Uzun asırlar se bebi bilinemeyen bu hastalı ğın bugün özel bir virüs tara fından husule getirildiği anlaşılmış bulunmaktadır.
Çiçek mikroplarının etrafa yayılmasına ve sağlamların hastalığa bulaşmasına sebep olan amillerin en önemlisi Çiçek aşısı, insanları çiçek hastalarındaki çiçek çıbanları gibi tehlikeli bir hastalıklarından cerahat, kabuk ve döküntüden koruyan en şifalı bir aşıdır tüleridir.
Çiçek virüsü oldukça dayanıklıdır. Soğukta uzun müddet canlılığını muhafaza eder.
Anasının kanımda olan çocuktan, eğer yaşayabilirse, yüz elli yaşındaki ihtiyara kadar her yaştaki insanlar, bağışıklık ları yoksa çiçeğe tutulabilirler. Kimseyi affetmeyen bir hasta lıktır.
Bağışıklık ancak hastalığı geçirmekle veya çiçek aşısı ile aşılanmak suretiyle hâsıl olur.
Bulaşma kaynağı çiçek hastalığına tutulmuş hastalardır. Hastaların ağız ve boğazlarında bulunan çiçek yaralarındaki mikroplar, öksürük ve aksırıklar sırasında fırlayan tükürük damlacıkları ile etrafa saçıldıkları gibi, deri üstündeki çıban ların cerahat ve döküntüleri de bulaşmaya sebep olurlar.
Çiçek virüsü dayanıklı olduğu için hastanın çamaşırları, yatak ve yemek takımları, ev eşyası, meskenler, hasta taşıyan taşıtlar, temizlenmedikleri takdirde, bulaşmada rol oynayabi lirler.
Çiçek bulaşmasında kara sineklerin de büyük önemi var dır. Bu pis mahlûklar her tarafta dolaşırlar. Çiçekli hastaların vücutlarına konarak oralardan aldıkları çiçek virüsünü uzak mesafelere kadar taşıyıp başkalarına da kolaylıkla bulaştıra bilirler.
Birbiriyle münasebeti yokmuş gibi görünen ve birbirin den uzak mesafelerde ortaya çıkan çiçek vakalarında karasi neklerin büyük rolü mevcuttur.
Çiçek virüsü sağlam insanın derisi veya burun, boğaz mu hat gışaları üzerindeki ufak sıyrık ve yaralardan içeriye gir mek suretiyle hastalığı hâsıl eder. Virüsü havi tozların tenef füsü hastalığı kolaylıkla bulaştırır.
Çiçek Hastalığı Belirtileri
Virüs vücuda girdikten (10 - 12) gün sonra hastalık belirtileri ortaya çıkmağa başlarlar.
Başlangıç devrinde hastalık birdenbire bir üşüme, titreme ve ateş yükselmesiyle kendisini belli eder. Hasta, vücudunda kırıklıklar ve ağrılar duyar. Bilhassa kalça ve bel ağrıları dikkati çekecek derecede fazladır. Bulantı ve kusmalar olur. Hastanın dili paslanır, genel durumu fenalaşır. Gün geçtikçe hastalık ağırlaşır.
İkinci güne doğru dirseklerde, kasıklarda, koltuk altların da kızıl lekeleri gibi genişçe, kırmızı lekeler ortaya çıkar. Üçüncü günde, hastanın yüzünden başlamak üzere, kızamık lekelerine benzeyen ufak, kırmızı kabarcıklar peyda olur. Bun lar, az zamanda, kollara ve bacaklara doğru yayılırlar. Bu dev rede hastanın bu halini görüp dikkat edilirse çiçek döküntü leri, kızamığın ve su çiçeğinin tersine olarak, daha ziyade kol lara, bacaklara yayılıp sıklaşmaya mütemayildirler. O sırada ateş biraz düşmüş, hastanın durumu hafiflemiş gibi görünür. Fakat zaman geçtikçe döküntüler daha bârizleşir. Üzerleri kabararak içlerinde su toplamağa başlar. Birkaç gün sonra dö küntülerin içindeki kirli sarımtırak su, koyulaşarak cerahat haline gelir. Bunların her biri içi irin dolu bir çıban olur. iş te çiçek çıbanı budur.
Biraz düşmüş olan ateş o sırada yeniden yükselir. Her ta rafa yayılan ve gittikçe sıklaşan çıbanların tesiriyle hastanın yüzü şişer, gözleri kapanır. Çiçek çıbanları yalnız deride değil, başın saçlı kısmında, ağız, burun içinde de çıkarlar. Göz için de çıkarlarsa gözü harap ederler. Bu çıbanlar, hastaya şiddet li kaşıntı ve büyük bir rahatsızlık verirler.
Bu çıbanlar bazı hastalarda o kadar sıklaşır ki vücudun her tarafı, sıvama, çiçek çıbanlarıyla kaplanır. Bu çıbanların çatlamasıyla ortaya çıkan cerahatli akıntılardan fena bir koku yayılır. Hasta dalgın, ateşli, ağır ve korkunç bir manzara gös terir. Bir takım hastalar bu ağır tablo içinde, şuurlarını kaybederler, abuk sabuk söylenir, yataktan kalkmak, atılmak is terler. Büyük bir sıkıntı içinde çırpınır, dururlar.
Bazısında çıbanların içine kan sızmasından dolayı, bunlar koyu, morumtırak kırmızı bir renk alırlar. Bu hal kanın bo zulmasından ileri geldiği için böyle hastaların akıbeti tehli keye düşmüş sayılır.
Bütün vücudun zehirlenmekte olduğunu gösteren bu şek le (kara çiçek) adı verilmiştir.
Hastalığın (12 - 13) üncü günlerine doğru çıbanlar kuru maya, kabuklanmaya başlarlar. Hastanın ateşi düşer, iyilik alâmetleri baş gösterir. Bu suretle hastalık sona ermiş olur.
Çiçek çıbanları kuruyup kabuklan döküldükten sonra de ri üstünde, bilhassa yüzde, bütün ömür boyunca devam ede cek olan, yara izleri kalır ki buna (çiçek bozuğu) veya (çopur luk) derler. Bu hal insanların yüz güzelliğini bozan fena bir arızadır.
Çiçek hastalığı sırasında hastalığın şiddetinden dolayı kalp ve damar sisteminin felce uğraması, kanın zehirlenip bo zulması en tehlikeli ihtilâtlardandır. Bundan başka gözlerde, kulaklarda husule gelerek sağırlık ve körlükle neticelenen kö tü ihtilâtlar da vardır.
Çiçek Hastalığı Tedavisi
Hastayı sağlamlardan ayırarak tedavi etmek, hattâ bir hastaneye yatırmak lâzımdır. Hastanın odası havadar, temiz ve sessiz olmalıdır. Bu odaya hastaya bakanlar dan başkası girmemelidir. Girenler de hastanın bakımı bittik ten sonra sırtlarındaki gömleği çıkarmalı, bu gömlekle başka larının yanına girmemeli ve bu gömleği temizlemedikçe başka yerde giymemelidirler. Bütün hastalık müddetince hastanın vücudu, ağzı burnu, yatak ve yemek takımları gayet temiz tu tulmalıdır.
Gıdalar hafif, sulu ve besleyici maddeler arasından seçil melidir. Kalbin, damarların kuvvetlenmesine yarayacak ilâçla rın doktor tarafından tatbiki lâzımdır. (Sulfamid) ve (Peni cilin) gibi ilâçların ağızdan vermek, şırınga etmek veya mer hem ve toz halinde çıbanlara sürmek suretiyle kullanılmasın dan büyük faydalar sağlanabilir.
Gerçi yapılan tecrübeler bu ilâçların doğrudan doğruya çiçek virüsü üzerine bir tesiri olmadığını göstermişse de çiçek çıbanlarının ortaya çıkıp dışarıdaki cerahat (mikroplarının bu çıbanlara karışmasıyla meydana gelen ve hastanın halini ağır laştıran iltihapları önlemek ve ortadan kaldırmak için bu ilâç ların büyük faydası vardır. Bazı hallerde hastanın vücuduna, çiçek çıbanlarının üstüne (Permanganat de pottasse) mahlûlü sürmek kaşıntıları, fazla cerahatlenmeyi önlediği gibi çıbanla rın derin izler bırakmamasına da yardım eder.
Çiçek Hastalığından Korunma Yolları
Sağlamların hastalarla temas etmemesi en başta gelen tedbirdir. Hastanın çamaşırları, yatak ve yemek takımları gayet sıkı bir dezenfeksiyona tâbi tutulmalıdır. Ka rasineklere karşı şiddetli bir savaş açılmalıdır. Hastaya bakan lar kendilerini gayet temiz tutmalı, hastalığı başkalarına nak-letmemeğe gayret etmelidir. Hastalar ancak (40 - 45) gün kadar tecrid ve tedavi edildikten, vücutlarında hiç bir yara ve kabuk kalmayıp tamamen iyileştikten, birkaç sıcak banyo ile güzelce temizlendikten sonra odalarını terk edebilirler. Bütün bu ted birlerle beraber en kesin korunma çaresi (çiçek aşısı) ile aşı lanmaktır. Çiçek aşısı bugün doktorluğun insan sağlığına hizmet eden en kıymetli buluşlarından birisidir. Çiçek hastalığı nın uzun asırlar süren salgınları ancak bu aşı sayesinde dur-durulmuştur.
Çiçek Aşısı
Bugün kullanılmakta olan çiçek aşısı da nalardan alınır. Çiçek aşısı yapılan müesseselerde hastalıksız. sağlam ve genç danalar gayet temiz ve fenni ahırlarda çok dik katle bakılıp beslenirler.
Çiçek aşısı hazırlanmak istenildiğinde, dananın sırtı nın yan taraflarının derisi güzelce tıraş edilir. Tıraş edilen yerler sabunlu su ile iyice temizlenir. Sonra bu tıraş edilen yer lerin derisi üstüne bir ustura ile, kan çıkarmadan, uzun çizgi ler yapılır. Bu çizginin üstüne inek çiçeğinin mayası sürülür. Hayvanın sırtı gayet temiz bezlerle örtülür.
Bir müddet sonra dananın sırtında ufak ufak çiçek çıban ları hâsıl olur. Bunlar büyüyüp olgunlaştıktan sonra özel bir takım aletlerle kazınarak çıban mahsulleri toplanır. Temiz (giycerine) ile karıştırılarak buz dolaplarında üç ay kadar sak lanır. Kontrolları yapılır. Bu suretle hazırlanan çiçek aşısı ufak şişelere veya ince cam borulara doldurulur, işte bugün kullandığımız çiçek aşısı budur.
Çiçek aşısında dikkat edilecek noktalar şunlardır: aşı kuvvetini ve canlılığını kaybetmemek için daima soğukta sak lanmalıdır. Buzluktan çıkarılıp âdi oda derecesinde (+4 dere cesinin üstünde) bırakılacak olursa çabucak bozulur. Bundan yapılan aşılar da tutmaz.
Çocukları aşılamak için mevsim yoktur. Aşı her mevsim de yapılabilir. Normal olarak çocuk (5 - 6) aylık iken aşılanır. Eğer ortalıkta çiçek hastalığı varsa ve çocuk buluşma tehlike sine düşebilecekse bu aylardan daha ufak iken de aşılanabilir.
Şayet aşılanacak çocukta ateşli bir hastalık ve yahut de risinde yaralar, çıbanlar, egzama gibi arızalar varsa bunları tedavi etmeden aşılamak doğru değildir.
Aşı çok defa koldan yapılır. Bacaktan yapılması, bazı mahzurlarından dolayı, birçok doktorlar tarafından uygun görülmemektedir.
Aşı yapılacak yerin derisini temizlemek için kuvvetli mik rop öldürücü ve deri üstünde uzun müddet kalıp aşıyı boza cak ilâçlar kullanılmaz. En iyisi aşı yapılacak yeri sıcak sabun lu su veya biraz (Ether) ile temizlemektir.
Aşı ispirto alevinde yakılmak suretiyle temizlenmiş yeni bir kalem ucu, bir iğne veya bir lanset ile yapılmalıdır. Bu gi bi bir âletle deri üstünde, kan çıkarmadan, birbirine birer santim aralıkla, iki üç çizgi çizilir. Aşı tüpü kırılarak bu çizgi lerin üzerine birkaç damla kadar- aşı sıvısı konur. Kalemin ucu ile hafifçe dokunularak aşı çizgilerin üstüne iyice yayılır ve bırakılır.
Aşının üzerini sargı ile bağlamaya veya orasını örtmek için ilâç kaşesi gibi şeyler koymaya lüzum yoktur. Aşının bir müddet kuruması beklenir, sonra çocuğun sırtına bol kollu temiz bir gömlek giydirilir.
Eğer aşı tutacaksa iki üç gün sonra koldaki çizgilerde ha fif bir kırmızılık başlar. Dördüncü güne doğru bu kırmızılık lar daha barizleşir. Sekizinci günde kabarıklık büyür, içinde sarımtırak, bulanık bir su toplanarak bir çıban haline gelir. Bu sırada çıbanın etrafı, bazı vakalarda kolun bu kısmı geniş bir şekilde kızarmış bulunur. Bu esnada koltuk altındaki lenfa bezlerinde de şişmeler görülebilir. Çocuk o günlerde biraz ateşlenir ve huysuzluk göstermeye başlar. Bu âdeta ufak bir çiçek hastalığına tutulma demektir. Müteakip günlerde kırmı zılıklar yavaş yavaş geçer. Çıban kurur, kabuklanır. Daha son ra kabuk kendi kendine düşer, yerinde bütün ömür boyunca kaybolmayacak bir aşı izi kalır.
Bazı çocuklarda ilk aşı çok dikkatli yapıldığı halde, vü cutlarında analarından aldıkları bir bağışıklık mevcut olduğu için tutmaz. Bu takdirde birer aylık aralıklarla aşıyı tutunca-ya kadar tekrarlamak lâzım gelir. Çiçek aşısı insanları çiçek hastalığından kesin olarak koruyan bir aşı olduğundan bir çok memleketlerde ve bizim yurdumuzda bu aşı ile aşılanmak kanunen mecburidir.
Çiçek aşısı ilk defa doğduktan sonra yukarıda belirttiği miz gibi çocuk (5 -6) aylık iken yapılır. Aşının koruma müd deti (5-6) yıl arasındadır. Onun için çocuklar ilk okula baş larken tekrar aşılanırlar. Ondan sonra lüzumu oldukça (5 - 7) yıllık fasılalarla aşının tekrarlanması sağlık ve çiçekten ko runmak için garanti teşkil eder.
Boğmaca Hastalığı
Boğmaca Hastalığı Nedir, Çocuklarda Boğmaca Öksürük
Boğmaca, en ziyade çocuklarda görülen, mikroplu ve bu laşıcı hastalıklardan birisidir. Bir defa tutulan, bütün ömrü boyunca ekseriya bir daha tutulmaz.
Boğmaca Hastalığının Nedenleri
Bu hastalığı yapan mikrop, gayet ufak çomak lar şeklindedir. Bundan (65) yıl kadar önce keşfolunmuştur.
Mikrop hastalığın başlangıcında hastaların boğazında çok miktarda bulunur. Bu zamanda hastada nezle hali mevcut bu lunduğundan öksürük ve aksırıklarla etrafa sıçrayan tükürük damlacıkları hastalığın sağlamlara da bulaşmasına sebep olur.
Mikrop alındıktan bir müddet sonra hastalık, bir burun nezlesiyle başlar. Bu nezle yavaş yavaş boğaza ve nefes borula rına doğru yayılır. Akşamlan hastanın ateşi yükselir.
Nezle devresinden sonra öksürük devresi gelir. Bu öksü rükler gittikçe şiddetlerini artırarak (boğucu öksürükler) hali ni alırlar ve nöbet tarzında ortaya çıkarlar.
Bir öksürük nöbeti başladığı zaman hasta çocuk nefes al mağa zaman bulamayarak boğulacak gibi olur. Her öksürük hücumunun arkasından nefes alabilmek için soluğunu şiddet le içeriye çeker. Yüzü mosmordur. Adeta boğuluyormuş gibi-, horoz ötüşüne benzeyen, tuhaf bir ses çıkarır. Balgam beyaz Ve yapışkandır. Zorlukla çıkar. Öksürük bazen o kadar sık ve şiddetli olur ki hastanın yediği yemekleri kusmasına sebep olur.
Öksürük devresi iki aydan fazla sürer. Sonra yavaş yavaş göğsü yumuşayarak hastalık sona yaklaşır.
Boğmacada en çok korkulan şey bu hastalığın başka has talıklara kapı açmasıdır.
Böyle bir hal olursa hastanın ateşi çok yükselir. Hali fenalaşır. Öksürüğün şiddetinden dolayı gözlerde ve beyinde da mar çatlamaları dolayısıyla hastada felçler hâsıl olabilir.
Boğmaca vücudu zayıf düşürerek verem hastalığına karşı istidat uyandırabilir.
Boğmaca Tedavisi
Herşeyden önce hastayı ateşli zamanlar yatak ta istirahat ettirmek ve sağlamlardan ayırmak lâzımdır. Öksü rüğü kesmek için doktorun sükûnet verici ilâçlar vermesi icab eder.
Yeni antibiyotik ilâçlardan (Chloram phinicol) esasına da yananlar boğmacada çok şifalı tesir gösterirler. Boğmaca mik robundan yapılmış özel bir aşı vardır ki bu tedavide de fayda lı olarak kullanılabilir.
Hastayı üşütmekten korumak, boğazında gıcık yapıp ök sürük nöbetlerini ortaya çıkaracak biberli, baharlı yemekler den sakınmak lâzımdır. Şayet sıkı ve şiddetli öksürükler kus maya sebep olurlarsa hastanın zayıf düşmemesi için kusma dan sonra tekrar yemek yedirmelidir. Hastaları ateşsiz zaman larında açık havada gezdirmek hattâ bir uçağa bindirerek ha vanın yüksek tabakalarında seyahat ettirmek faydalıdır.
Boğmacadan Korunma Yolları
Sağlamları hastalarla temas ettirmemelidir.
Boğmaca aşısı koruyucu olarak da işe yarar. Hastalığa tutul mamış çocukları bu aşı ile aşılatmak iyi bir sağlık tedbiridir.
Boğmaca, en ziyade çocuklarda görülen, mikroplu ve bu laşıcı hastalıklardan birisidir. Bir defa tutulan, bütün ömrü boyunca ekseriya bir daha tutulmaz.
Boğmaca Hastalığının Nedenleri
Bu hastalığı yapan mikrop, gayet ufak çomak lar şeklindedir. Bundan (65) yıl kadar önce keşfolunmuştur.
Mikrop hastalığın başlangıcında hastaların boğazında çok miktarda bulunur. Bu zamanda hastada nezle hali mevcut bu lunduğundan öksürük ve aksırıklarla etrafa sıçrayan tükürük damlacıkları hastalığın sağlamlara da bulaşmasına sebep olur.
Mikrop alındıktan bir müddet sonra hastalık, bir burun nezlesiyle başlar. Bu nezle yavaş yavaş boğaza ve nefes borula rına doğru yayılır. Akşamlan hastanın ateşi yükselir.
Nezle devresinden sonra öksürük devresi gelir. Bu öksü rükler gittikçe şiddetlerini artırarak (boğucu öksürükler) hali ni alırlar ve nöbet tarzında ortaya çıkarlar.
Bir öksürük nöbeti başladığı zaman hasta çocuk nefes al mağa zaman bulamayarak boğulacak gibi olur. Her öksürük hücumunun arkasından nefes alabilmek için soluğunu şiddet le içeriye çeker. Yüzü mosmordur. Adeta boğuluyormuş gibi-, horoz ötüşüne benzeyen, tuhaf bir ses çıkarır. Balgam beyaz Ve yapışkandır. Zorlukla çıkar. Öksürük bazen o kadar sık ve şiddetli olur ki hastanın yediği yemekleri kusmasına sebep olur.
Öksürük devresi iki aydan fazla sürer. Sonra yavaş yavaş göğsü yumuşayarak hastalık sona yaklaşır.
Boğmacada en çok korkulan şey bu hastalığın başka has talıklara kapı açmasıdır.
Böyle bir hal olursa hastanın ateşi çok yükselir. Hali fenalaşır. Öksürüğün şiddetinden dolayı gözlerde ve beyinde da mar çatlamaları dolayısıyla hastada felçler hâsıl olabilir.
Boğmaca vücudu zayıf düşürerek verem hastalığına karşı istidat uyandırabilir.
Boğmaca Tedavisi
Herşeyden önce hastayı ateşli zamanlar yatak ta istirahat ettirmek ve sağlamlardan ayırmak lâzımdır. Öksü rüğü kesmek için doktorun sükûnet verici ilâçlar vermesi icab eder.
Yeni antibiyotik ilâçlardan (Chloram phinicol) esasına da yananlar boğmacada çok şifalı tesir gösterirler. Boğmaca mik robundan yapılmış özel bir aşı vardır ki bu tedavide de fayda lı olarak kullanılabilir.
Hastayı üşütmekten korumak, boğazında gıcık yapıp ök sürük nöbetlerini ortaya çıkaracak biberli, baharlı yemekler den sakınmak lâzımdır. Şayet sıkı ve şiddetli öksürükler kus maya sebep olurlarsa hastanın zayıf düşmemesi için kusma dan sonra tekrar yemek yedirmelidir. Hastaları ateşsiz zaman larında açık havada gezdirmek hattâ bir uçağa bindirerek ha vanın yüksek tabakalarında seyahat ettirmek faydalıdır.
Boğmacadan Korunma Yolları
Sağlamları hastalarla temas ettirmemelidir.
Boğmaca aşısı koruyucu olarak da işe yarar. Hastalığa tutul mamış çocukları bu aşı ile aşılatmak iyi bir sağlık tedbiridir.
Burun Nezlesi
Burun Nezlesi Hastalığı ve Burun Alerjisi
Havası oynak, soğuk ve rutubetli mevsimlerde daha çok görülen bulaşıcı bir hastalıktır. Mikrobu bir virüstür. Soğuk alma, üşüme, burunda teneffüsü güçleştiren Ve tı kanıklık yapan, arızalar, müzmin bademcik iltihaplan nezleyi kolaylaştıran sebepler arasındadır.
Burun Nezlesi Belirtileri
Nezle, burun ve boğazda kuruluk, gıcıklan ma ve aksırıklarla başlar. Önceden burunda çok miktarda ve sulu bir akıntı olur. Sonradan bu akıntı gittikçe koyulaşır. Ne fes almak güçleşir. Hafif bir ateş yükselmesi, baş ağrısı, baş ta sersemlik, vücutta kırıklık, hastada iştahsızlık olur. Has talık, genel olarak, orta kulakta, bademciklerde, gırtlakta ilti haplara sebep olabilir. Bronşit, sinüzit yapabilir. Bu ihtilâtları yapmaması için tedbirli ve dikkatli olmak lâzımdır.
Burun Nezlesi Tedavisi
Nezle başlayınca hiç bir ilâç onun ilerleme sine engel olamaz Fakat nezle başlar başlamaz derhal sıcak bir banyo yaparak vücudu güzelce kuruladıktan sonra yatağa girmek, vücudu sıcak tutmak hastalığın müddetini kısaltabi lir. Gıdalar hafif ve besleyici olmalıdır.
İstirahat en önemli tedbirlerden birisidir. Vücudun mu kavemetini artırır. İhtilatlara engel olur. Nezle iyice geçip vü cut tamamen kendine gelmeden yataktan kalkmamalıdır.
Nezlenin özel bir ilâcı yoktur. Vücudun kırıklığını ve baş ağrısını gidermek için (salicölat) sınıfından ağrı kesici ilâçlar kullanılır. (C) vitamini çok faydalıdır.
Burundaki âdi mikropların arkalara kadar sürüklenip kemik boşluklarında iltihap ve ihtilâtlara sebep olmaması için burun yıkamaları yapmaktan sakınmalıdır, içinde (Ephedrin) ihtiva eden sulu damlaları kullanmak iyidir. Yağlı damlalar zararlıdır. Böylece burun içinin kanlanmasını önlemek, ifraz ların kolay akmasını sağlamak mümkün olur.
Burun Alerjisi Nezlesinden Korunma
Burunda teneffüsün normal cereyanına en gel olan eğrilik, fazla etler, ahtapot gibi arızalar varsa bunla rı ameliyatla izale ettirmek lâzımdır. Nezleli kimselerin yanı na yanaşmamalıdır.
Kışın meskenlerin sıcaklığı (18-20) santigrat derecesinde olmalı, havanın çok kuru olmaması için odaların içinde su do lu bir kap bulundurmalıdır. Düzgün bir şekilde gıda alarak iyi beslenmek, vücudun mukavemetini sağlam tutmaya çalış mak icap eder.
Soğuğa maruz kalan kimse nezle olmamak için sıcak bir banyo yapmalı, ayaklarını sıcak suya sokmalıdır.
Nezlenin koruyucu bir aşısı varsa da hazırlanmasının güç olması ve sağladığı bağışıklık müddetinin kısa bulunması dolayısıyla bu aşı henüz pratikte geniş bir tatbik sahası bula mamıştır.
Havası oynak, soğuk ve rutubetli mevsimlerde daha çok görülen bulaşıcı bir hastalıktır. Mikrobu bir virüstür. Soğuk alma, üşüme, burunda teneffüsü güçleştiren Ve tı kanıklık yapan, arızalar, müzmin bademcik iltihaplan nezleyi kolaylaştıran sebepler arasındadır.
Burun Nezlesi Belirtileri
Nezle, burun ve boğazda kuruluk, gıcıklan ma ve aksırıklarla başlar. Önceden burunda çok miktarda ve sulu bir akıntı olur. Sonradan bu akıntı gittikçe koyulaşır. Ne fes almak güçleşir. Hafif bir ateş yükselmesi, baş ağrısı, baş ta sersemlik, vücutta kırıklık, hastada iştahsızlık olur. Has talık, genel olarak, orta kulakta, bademciklerde, gırtlakta ilti haplara sebep olabilir. Bronşit, sinüzit yapabilir. Bu ihtilâtları yapmaması için tedbirli ve dikkatli olmak lâzımdır.
Burun Nezlesi Tedavisi
Nezle başlayınca hiç bir ilâç onun ilerleme sine engel olamaz Fakat nezle başlar başlamaz derhal sıcak bir banyo yaparak vücudu güzelce kuruladıktan sonra yatağa girmek, vücudu sıcak tutmak hastalığın müddetini kısaltabi lir. Gıdalar hafif ve besleyici olmalıdır.
İstirahat en önemli tedbirlerden birisidir. Vücudun mu kavemetini artırır. İhtilatlara engel olur. Nezle iyice geçip vü cut tamamen kendine gelmeden yataktan kalkmamalıdır.
Nezlenin özel bir ilâcı yoktur. Vücudun kırıklığını ve baş ağrısını gidermek için (salicölat) sınıfından ağrı kesici ilâçlar kullanılır. (C) vitamini çok faydalıdır.
Burundaki âdi mikropların arkalara kadar sürüklenip kemik boşluklarında iltihap ve ihtilâtlara sebep olmaması için burun yıkamaları yapmaktan sakınmalıdır, içinde (Ephedrin) ihtiva eden sulu damlaları kullanmak iyidir. Yağlı damlalar zararlıdır. Böylece burun içinin kanlanmasını önlemek, ifraz ların kolay akmasını sağlamak mümkün olur.
Burun Alerjisi Nezlesinden Korunma
Burunda teneffüsün normal cereyanına en gel olan eğrilik, fazla etler, ahtapot gibi arızalar varsa bunla rı ameliyatla izale ettirmek lâzımdır. Nezleli kimselerin yanı na yanaşmamalıdır.
Kışın meskenlerin sıcaklığı (18-20) santigrat derecesinde olmalı, havanın çok kuru olmaması için odaların içinde su do lu bir kap bulundurmalıdır. Düzgün bir şekilde gıda alarak iyi beslenmek, vücudun mukavemetini sağlam tutmaya çalış mak icap eder.
Soğuğa maruz kalan kimse nezle olmamak için sıcak bir banyo yapmalı, ayaklarını sıcak suya sokmalıdır.
Nezlenin koruyucu bir aşısı varsa da hazırlanmasının güç olması ve sağladığı bağışıklık müddetinin kısa bulunması dolayısıyla bu aşı henüz pratikte geniş bir tatbik sahası bula mamıştır.
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)